Swaryczów, pow. doliński

Swaryczów, wś, pow. doliński, 14 kim. na wschód od Doliny, 4 kim. na płn.-wschód od Rożniatowa (sąd pow. i urz. poczt.), 7 kim. od st. kol. i tel. w Krechowicach. Na płd.- zachi. leżą Rożniatów i Strutyn Niżny, na płn.- Reków, Krcchowice i Broszniów, na wsch. Tużyłów, Berłohy, Topolsko i Równia (4 ostatnie w pow. kałuskim). Częścią granicy wsch. płynie pot. Łomnica, środkiem wsi Czeczwa (dopł. Łomnicy); ze Strutyna Niżnego na płn. wsch. do Tużyłowa. Przyjmuje w obrębie wsi od praw. brz. pot. Dubę, nadpływający z Rożniatowa. Płn.-zach. część wsi przepływa pot. Czeczawa (dopł. Siwki). Zabudowania wiejskie leżą po obn brzegach jednego z ramion Łomnicy. Na lew. brzegu Czeczwy leży Podmonaster, gdzie stał niegdyś monaster bazyliański. Wzn obszaru: na płd.-wscli. 351 mt., w środku 345 mt., na płn.-zach. 370 mt., na płn.-wsch. 330 mt. Na zach. leży las Rubany i Pohar. Do obszaru dwor. należy fol. Sulatyszczyzna. Wł. więk. ma roli or. 432, łąk i ogr. 272, past. 559, lasu 240 mr.; wł. mn. roli or. 1182, łąk i ogr. 1682, past. 542, lasu 18 mr. W r. 1880 było 386 dra., 1932 mk. w gminie, 12 dm., 70 mk. na obszarze dwor. (1791 gr.-kat., 164 rz.-kat., 37 izr., 10 in. wyznań; 1833 Rusinów, 139 Polaków, 30 Niemców). Par. rz.-kat. w Rożniatowie, gr.- gr.-kat. w miejscu, dek. perehiński. We wsi cerkiew p. w. Zmartwychwstania Chr. Pana i szkoła etat. 1-klas. Monaster bazyliańslci przyłączono w r. 1744 „ob tenuem fundationem" do monastcru hoszowskiego. Wówczas to właściciele S. Daniel i Ignacy Sulatyccy i Andrzej Swaryczewski, chcąc monaster ten, założony przez ich przodków zachować, wydali w r. 1754 nowy akt fundacyjny. Powiadają tu: „czyli per continuas hostillitates na ten czas grassantes, czyli też quodam causali fato erekcya i fundacya od antecessorów naszych dla pomienionego monasteru służąca, depergit;.. nadajemy górę całą, na której ad praesens monaster zostaje, z lasem, polem tak ornem jak i kośnem, na tejże górze znajdującem się, jako też i ćwierć pola „na Łukach" nazywającą się, tudzież ogród pod górą Bazylikowszczyzna". W r. 1789 zniesiono ten monaster. W Żydaczowie d. 13 paździer. 1387 r. potwierdza król Władysław Iwanowi i Boczkowi Wołochom i potomstwu ich posiadanie wsi S., w pow. żydaczowskim (Przegl. archeol., Lwów, 1882, str. 74 nn,). Również w Żydaczowie poświadcza książę Fedor 01gierdowicz (Lubartowicz) o rozgraniczeniu wsi Tużyłowa i Swaryczowa (dokum. po rusku pisany, bez roku, ob. Przegl. archeol., Lwów, 1882, str. 77). Ki. Petraszewicz odnosi ten dokum. do początków XV w. W Żydaczowie d. 27 grud. 1518 r. poświadcza Fedor Olkirkowicz, kniaź, że topolski monaster i Czarny las za rzeką Łomnicą należą do Swaryczowa (Liske, A. G. Z., t. X, Nr. 278). W inwentarzu z r. 1757 (Rkp. Ossoł., Nr. 1419, str. 108) podano kontrakt na arendę swaryczewską.
[SGKP]