Sokal, miasto powiatowe w Galicyi (
powiat sokalski), 90 kim. na płn.-płn.-wschód od Lwowa, 12 kim. na płd. od gran. pow. włodzimierskiego gub. wołyńskiej, między 50° 28' a 50° 31' płn. szer. i 41° 53' a 42° 1' wsch. dług. od F. Na płn. leżą Konotopy i Ilkowice, na wschód Świtarzów i Horbków, na płd. Poturzyca i Zawisznia, na zach. Sawczyn i Opolsko. S. leży nad Bugiem (dorzecze Wisły), który wchodzi tu od płd., płynie środkiem obszaru na płn., dzieląc się na ramiona. Zabudowania miejskie i przedmieścia: Lwowska ulica, Nowa, Szlachecka i Zgniła leżą na praw. brzegu; na płd. od miasta leży przys. Babiniec; na lew. brzegu mieści się klasztor bernardynów a na płn. od niego przedmieście Zabuże. Cały obszar przedstawia równinę wznieś, najwyżej na płd.-wschód (wzgórze Sokal, 258 mt.). Na^ wschód od S. wznosi się wzgórze Strochów do 237 mt. Własn. więk. (gminy miasta) ma roli or. 419, łąk i ogr. 37, pastw. 210, lasu 135 mr.; wł. mn. roli or. 4025, łąk i ogr. 486, past. 50 mr. W r. 1880 było 1045 dm., 6725 mk. (2035 obrz. rz.-kat., 2142 gr.-kat., 2408 wyzn. izr., 140 innych wyznań; 4797 Polaków, 1773 Rusinów, 72 Niemców.).
Par. rz.- kat. w miejscu, dek. bełzki. Istniała już w r. 1517; pierwotny akt erekcyi zaginął. Odnowił fundacyą Jan Kazimierz w r. 1662. Kościół spłonął r. 1772. Wskutek tego kościół poklasztorny brygitek, w XVI w. wystawiony przez Krystynę z Lubomirza Potocką, woj. krakowską a starościnę sokalską, a w r. 1793 p. w. św. Michała Arch. konsekrowany, przeznaczono na parafialny. W miejscu pierwotnego kościoła postawiono w r. 1879 murowaną kaplicę. Na cmentarzu jest także kaplica. Do par. rz.-kat. należą prócz Sokala: Baranie ; Peretoki, Beńducha, Bojanice, Chorobrów, Cielęż, Czortowiec, Horodłowice, Jastrzębice, Ilkowice, Józefówka, Konotopy, Łoszyniec, Manastyrek, Opolsko, Poturzyca, Podzimierz, Radwańce, Sawczyn, Skomorochy, Steniatyn z Rojatynem, Szmitków, Tyrzyce, Ulwówek, Walawka, Wolica Radwaniecka, Wołowin, Wólka Poturzycka i Zbysze.
Par. gr.-kat. w miejscu, dek. sokalski. Do par. należy Poturzyca. Cerkwie dwie: parafialna p. w. św. Mikołaja, druga p. w. św. Michała. W pierwszej jest obraz św. Mikołaja, malowany na drzewie w XVII w., okryty blachą srebrną, ornamentowaną. Aureola wystająca w srebrze wypukło rzeźbiona (Szaraniewicz, Katalog wystawy archeol. z r. 1888, str. 61). Jest tu także krzyż trójramienny, oprawny w srebro, z datą 1673 r. W cerkwi św. Michała mieści się ikonostas pięknej snycerskiej roboty, odnowiony kosztem parafian i krajowego funduszu w r. 1874 (Sprawozd. z czynności konserwator, od 1870 do 1874, Lwów, 1874, str. 28). Do gr.-kat. dekanatu sokalskiego należą parafie: Bobiatyn, Jastrzębice, Łuczyce, Radwańce, Rożdżałów, Skomorochy, Sokal, Spasów, Steniatyn, Tartaków, Torki i Zubków.
Z zakładów przemysłowych istnieją obecnie: młyn parowy, dwa młyny wodne, cegielnia, mydlarnia, utrzymuje się też drobny przemysł garncarski
[SGKP] Starostwo sokalskie Powiat sokalski