Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.
Region lubuski- ciekawostki historyczne.
23.03.2010 23:56
* Otyń koło Nowej Soli wiązał się z Polską w sposób szczególnie bliski poprzez kult cudownego obrazu Matki Boskiej Klenickiej. Obraz ten w czasach potopu szwedzkiego (1655 r.) został przeniesiony z Klenicy do Otynia. W 1657 roku w uroczystej procesji przeniesiono go z powrotem do Klenicy. Przybyły tu wówczas trzy pielgrzymki z Polski. Procesje odbywały się odtąd corocznie, a zawsze uczestniczyło w nich wielu przybyszów z Polski. Zostały one zabronione przez Fryderyka Wielkiego, dawały one bowiem okazję żołnierzom króla pruskiego do ucieczki z Polski. Nie trzeba dodawać, że uroczystości te związane były ze wzmożeniem ilości nabożeństw w języku polskim.
Akta wizytacyjne w 1678/79 r. stwierdzają polskość Milska, Klenicy, Karszyna, Swarzynic. W Milsku, Klenicy i Niedoradzu znajdują się polskie ewangeliarze. Co do Milska zanotowano w 1670 roku, że parafia ta potrzebuje polskiego proboszcza. Autorzy niemieccy przyznają również, że w XVIII wieku polskość istniała jeszcze w Bobrownikach, Swarzynicach i Klenicy. Polskość utrzymywała się też w luterańskich wsiach powiatu zielonogórskiego. Tak np. w Pyrniku i w Kolsku w połowie XVIII wieku większość mieszkańców jest polska i luterańska. Korzystała ona z polskich nabożeństw w Kargowej. Tak samo polskość kwitła w Bojadłach i Konotopie. Zdanie wiec autora niemieckiego, że jeszcze w początkach XIX wieku na targach w Zielonej Górze chłopi z prawego brzegu Odry mówili po polsku, jest w pełni prawdziwe.
* W 1794 roku odgłosy powstania kościuszkowskiego w Wielkopolsce, zajęcie Kargowej itp. fakty wywołują w Sulechowie objawy niezwykłej paniki. W 1919 roku, podobnie jak w 1794 r. głębokie echo wywołują tu postępy powstańczych oddziałów wielkopolskich, zajmujących Kargowę i Babimost.
* Polski charakter Sulechowa występuje dosyć jaskrawo. Księgi parafii katolickiej wykazują tu w końcu XIX wieku około 50 % polskich nazwisk. Jeszcze w XVIII wieku w starej szkole na cmentarzu sulechowskim odbywały się nabożeństwa luterańskie po polsku, a odprawiał je specjalny "diakon polski" głównie dla mieszkańców nadodrzańskich Cigacic. Poza luteranami istniała tu od końca XVII wieku nader interesująca polska kolonia kalwińska. W 1683 roku zjawili się w Sulechowie dwaj członkowie znanej rodziny Latalskich ze Skoków wraz z kapelanem domowym- Andrzejem Malcolmem, Szkotem z pochodzenia. Przybysze ci w krótkim czasie zorganizowali tu ośrodek kultu kalwińskiego. W 1684 r. Malcolm wygłosił tu pierwsze kazanie w języku polskim. W 1701 roku poświęcono na zamku kaplicę,a w 1768 roku rozpoczęto budowę kościoła, który dotrwał do naszych czasów (Schlosskirche)
* Polski charakter najdłużej utrzymywały wsie w okręgu sulechowskim. Wiadomo konkretnie, że w Pałcku do 1652 roku wygłaszano kazania po polsku, mowa już była o polskości Cigacic w XVIII wieku. Dochowały się szczegółowe wiadomości na temat polskości Podlegórza. W XVII i XVIII wieku powoływano tu na parafię wyłącznie pastorów znających język polski. Gdy w 1721 roku powołano pastora nie umiejącego po polsku, nastąpił gwałtowny protest parafian. Wobec tego zarządzono w sulechowskim ratuszu egzamin pastora z języka polskiego, egzamin wypadł zapewne negatywnie, gdyż wprawdzie pastora nie usunięto, lecz odtąd kazania polskie w Podlegórzu oraz Ostrzycach wygłaszali na przemian pastor z polskiej Kargowej i pastor z Trzebiechowa.
O Trzebiechowie wiemy, że znajdował się tam tzw. kościół graniczny, z którego podobnie jak w Kargowej, korzystała polska ludność z powiatu zielonogórskiego.
W 1814 roku pastor podlegórski w odpowiedzi na ankietę swego superintendenta pisze, że w parafii swej ma poważne trudności ze względu na ludność polską z Podlegórza i wsi sąsiednich. Widzimy więc, że polskie wsie okręgu sulechowskiego tworzyły w XVIII wieku, a zapewne jeszcze w początkach XIX w. pomost pomiędzy rdzenną Wielkopolską i wówczas jeszcze polskimi wsiami z tego rejonu.
(na podstawie opracowania W. Korcza w "Zeszytach Lubuskich")
Akta wizytacyjne w 1678/79 r. stwierdzają polskość Milska, Klenicy, Karszyna, Swarzynic. W Milsku, Klenicy i Niedoradzu znajdują się polskie ewangeliarze. Co do Milska zanotowano w 1670 roku, że parafia ta potrzebuje polskiego proboszcza. Autorzy niemieccy przyznają również, że w XVIII wieku polskość istniała jeszcze w Bobrownikach, Swarzynicach i Klenicy. Polskość utrzymywała się też w luterańskich wsiach powiatu zielonogórskiego. Tak np. w Pyrniku i w Kolsku w połowie XVIII wieku większość mieszkańców jest polska i luterańska. Korzystała ona z polskich nabożeństw w Kargowej. Tak samo polskość kwitła w Bojadłach i Konotopie. Zdanie wiec autora niemieckiego, że jeszcze w początkach XIX wieku na targach w Zielonej Górze chłopi z prawego brzegu Odry mówili po polsku, jest w pełni prawdziwe.
* W 1794 roku odgłosy powstania kościuszkowskiego w Wielkopolsce, zajęcie Kargowej itp. fakty wywołują w Sulechowie objawy niezwykłej paniki. W 1919 roku, podobnie jak w 1794 r. głębokie echo wywołują tu postępy powstańczych oddziałów wielkopolskich, zajmujących Kargowę i Babimost.
* Polski charakter Sulechowa występuje dosyć jaskrawo. Księgi parafii katolickiej wykazują tu w końcu XIX wieku około 50 % polskich nazwisk. Jeszcze w XVIII wieku w starej szkole na cmentarzu sulechowskim odbywały się nabożeństwa luterańskie po polsku, a odprawiał je specjalny "diakon polski" głównie dla mieszkańców nadodrzańskich Cigacic. Poza luteranami istniała tu od końca XVII wieku nader interesująca polska kolonia kalwińska. W 1683 roku zjawili się w Sulechowie dwaj członkowie znanej rodziny Latalskich ze Skoków wraz z kapelanem domowym- Andrzejem Malcolmem, Szkotem z pochodzenia. Przybysze ci w krótkim czasie zorganizowali tu ośrodek kultu kalwińskiego. W 1684 r. Malcolm wygłosił tu pierwsze kazanie w języku polskim. W 1701 roku poświęcono na zamku kaplicę,a w 1768 roku rozpoczęto budowę kościoła, który dotrwał do naszych czasów (Schlosskirche)
* Polski charakter najdłużej utrzymywały wsie w okręgu sulechowskim. Wiadomo konkretnie, że w Pałcku do 1652 roku wygłaszano kazania po polsku, mowa już była o polskości Cigacic w XVIII wieku. Dochowały się szczegółowe wiadomości na temat polskości Podlegórza. W XVII i XVIII wieku powoływano tu na parafię wyłącznie pastorów znających język polski. Gdy w 1721 roku powołano pastora nie umiejącego po polsku, nastąpił gwałtowny protest parafian. Wobec tego zarządzono w sulechowskim ratuszu egzamin pastora z języka polskiego, egzamin wypadł zapewne negatywnie, gdyż wprawdzie pastora nie usunięto, lecz odtąd kazania polskie w Podlegórzu oraz Ostrzycach wygłaszali na przemian pastor z polskiej Kargowej i pastor z Trzebiechowa.
O Trzebiechowie wiemy, że znajdował się tam tzw. kościół graniczny, z którego podobnie jak w Kargowej, korzystała polska ludność z powiatu zielonogórskiego.
W 1814 roku pastor podlegórski w odpowiedzi na ankietę swego superintendenta pisze, że w parafii swej ma poważne trudności ze względu na ludność polską z Podlegórza i wsi sąsiednich. Widzimy więc, że polskie wsie okręgu sulechowskiego tworzyły w XVIII wieku, a zapewne jeszcze w początkach XIX w. pomost pomiędzy rdzenną Wielkopolską i wówczas jeszcze polskimi wsiami z tego rejonu.
(na podstawie opracowania W. Korcza w "Zeszytach Lubuskich")