Rawicz

Inne nazwy: Rawa, Miedźwiada, Miedźwioda, Neczwyeda, Niedźwiada, Niedźwieda, Rawic, Rawita, (Panna na niedźwiedziu to nie nazwa lecz opis, Ursa itp. - to wersje nazwy łacińskiej). Nazwa pochodzi prawd. od słowa Rawa - potok górski.

Jeden z najstarszych herbów rycerskich i szlacheckich. W złotym polu niedźwiedź czarny kroczący w prawą herbową stronę. Na nim panna srebrna w czerwonej szacie z rękami rozpostartymi i złotej koronie. W klejnocie dwa rogi jelenia i głowa niedźwiedzia - zapewne czarna. Znane są też inne wersje herbu. np. użyta pod Grunwaldem chorągiew Rawitów miała tło czerwone. Na tryptyku z Szymanowa panna w ręku trzyma trzy róże czerwone. Tarcza herbowa z Sandomierza w klejnocie ma dwa rogi bawole.

Najstarsza pieczęć datowana jest na rok 1306 (kasztelan sandomierski Prandota), najstarsza wzmianka pisemna pochodzi z 1394. Wcześniej przypisuje się Rawiczom godła przedheraldyczne - tak jak identyfikowany z nimi Warsz - kasztelan krakowski w latach 1278-9

Ród Rawitów (Wrszowców) pochodzi z pogranicza polsko-czeskiego. Pierwotnie ród o dużym znaczeniu w Czechach na skutek zatargów i udziału w spiskach chronił się w Polsce. Jest wiele legend dotyczących najstarszej historii herbu, m.in. o pochodzeniu herbu z Lotaryngii. Najbardziej znaną legendą związaną z rodem jest ta o założeniu Warszawy przez Warsza (legenda powstała w XIX wieku i występuje w niej Sawa - które jest imieniem męskim!)

Rodziny należące do herbu: Amszyński, Bagocki, Bakałarowicz, Bandrowski, Bar, Baranowski, Barański, Bąkowski, Bełdowski, Bełzowski, Białonowicz, Biedrzychowski, Biedrzycki, Bielski, Bienieski, Binbink, Biodra, Biskupski, Bliskowski, Błeszyński, Bocheński, Bogdański, Bogucki, Boguski, Boguskowski, Borowski, Borszczowski, Borychowski, Boryczewski, Borysowski, Boryszewski, Borzewicki, Borzyszewski, Bożewicki, Brabantski, Brośniowski, Broszniowski, Bukowski, Bułajewski, Celej, Celejewski, Celejowski, Cielejewski, Cielejowski, Czelejewski, Czelejowski, Celgowski, Celigowski, Cemechowski, Chobrzański, Chobrzyński, Chociewski, Chodyński, Chodzyński, Chrobrzański, Chrobrzeński, Chroślicki, Cibowicz, Ciecierski, Cielgowski, Cieszycki, Ciszycki, Czekierski, Czekierstki, Czernski, Czerski, Czuryłło, Czysta, Ćwikła, Ćwilichowski, Dalmat, Dąbrowski, Dembiński, Depolt, Depult, Deręgowski, Dergon, Dergoński, Derhun, Derkon, Derkoński, Dębiński, Dobraniecki, Dobroniewski, Dobrzeniecki, Domaniewski, Dorostajski, Drzewicki, Drzewiecki, Duchnowski, Dziczkowski, Dziekoński, Dziewulski, Dzieżkowski, Fagel, Fajgel,Falkiewicz, Faygiel, Filipecki, Filipicki, Fribes, Gadecki, Gadzicki, Gajecki, Galimski, Galiński, Gano(Gan), Ganolipski, Gawiński, Gaworski, Gawrych, Gawroński, Gądecki, Giedowg, Gieszkowski, Głąbkowski, Gniewosz, Godzicki, Gołyński, Gowarczewski, Goworek, Gozdziejowski, Górski, Grabkowski, Grądzki, Grodzki, Grot, Grotowski, Gudkowski, Guszkiewicz, Gut, Gutkowski, Hałuziński, Hołuziński, Homicki, Hrudziewicz, Hudo, Jackowski, Jakubowicz, Jarewski, Jarocki Jaroszyn, Jarowski, Jasieński, Jasiewicz, Jasilkowski, Jasiński, Jastkowski, Jaszczurowski, Jawojsz, Jawosz, Jawrysz, Jerome, Jeziorkowski, Kalnicki, Kamieński, Kamiński, Karpowicz, Karwowski, Kasprowicz, Kazimierski, Kazimirski, Kiemlicki, Kiemlicz, Kieniewicz, Klimczycki, Kliszowski, Kłoczewski, Kłoczowski, Kłopocki, Kochan, Komorowski, Koniński, Korniłłowicz, Korniłowicz, Kosacki, Kosecki, Kosibski, Kosiecki, Kosiński, Kossacki, Kossecki, Kostro, Kostryc, Koziełkowski, Koziński, Koziołkowski, Krajoszewski, Krasnowski, Krasowski, Krassowski, Kraszczyński, Kraśnicki, Kruczyński, Krukowski, Krzewski, Krzowski, Krzyczykowski, Krzyszczykowski, Kubeł, Kujawski, Kurosz, Lang, Lasota, Lasotawicz, Lassota, Leniek, Linowski, Lipicki, Lipiński, Louwagie, Lowagie, Lewagie, Łakocki, Łąkocki, Łętowski, Łubkowski, Łubnicki, Łupnicki, Mager, Magier, Makocki, Małgiewski, Mąkocki, Mejnart, Mejsztowicz, Meleniewski, Melgiewski, Melin, Meysztowicz, Męcina, Męciński, Męczyna, Męczyński, Michowski, Miechowski, Miedzikowski, Miedzikowski, Miedzykowski, Mikulczewski, Mikulski, Mikułowski, Minigał, Mitrowski, Mnichowski, Modłkowski, Mońko, Mosiński, Moszyński, Mysłowski, Mystkowski, Nadarski, Nakutowicz, Nasuta, Nasuta, Naszuta, Niedziałkowski, Niemcewicz, Niepiekło, Niesielkowski, Niesułkowski, Nieszczewski, Nieśmiejan, Niszczewski, Noskowski, Nosowski, Nossowski, Nowomiejski, Nowomiescki, Nowomski, Nowowski, Nożewski, Nożowski, Nurzyński, Obelt, Okolski, Okólski z Okoła, Olendski, Olendzki, Oleński, Olęcki, Olędzki, Olęski, Olpiński, Olszewski, Olszowski, Ołdak, Ołdakowski, Oski, Osska, Ostasz, Ostrowski, Oszka, Otrembus, Owsianko, Owsiany, Owsianny, Ożarowski, Ożga, Pachniewski, Pankracki, Paroski, Patawin, Pawełecki, Pękoszewski, Piasecki, Plaskota, Płaskot, Płaskota, Płodziński, Podczaski, Podczaszyński, Poddębski, Poderski, Podkoński, Poraziński, Prandota, Prosiński, Prusieński, Prusiński, Pruszyński, Przyjemski, Przystałowicz, Pukiel, Pukinicki, Pukl, Rabcewicz, Raciborski, Raciborzyński, Radkowski, Radliński, Radomyski, Radziejowski, Radzymiński, Rafał, Rajkowski, Rakacewicz, Rakocy, Rapcewicz, Rawa, Rawicz, Raykowski, Rąblewski, Regulski, Reszczeński, Reszczyński, Rewecki, Rewucki, Reykowski, Rogoliński, Rojek, Rokicki, Rokotnicki, Rososki, Rudzieński, Rudziński, Rusiecki, Ruzdziński, Rybka, Ryczkowski, Rzepiński, Saczyński, Samborzecki, Sączyński, Sib, Siedlecki, Siestrzyński, Skawiński, Skinder, Skowieski, Skubicz, Skubisz, Skubysz, Słupecki, Smiarowski, Smorczewski, Snopek, Snopkowski, Sołomerecki, Sołomereski, Sowiński, Staczek, Staczko, Stanowski, Stocki, Stolnicki, Straszewski, Sulistrowski, Suliszewski, Sum, Swiniowski, Szabliński, Szabrański, Szachłacki, Szaciński, Szczerba, Szczerbanienko, Szczerbań, Szczerbowicz, Szczęsny, Szczyciński, Szmurło, Szotarski, Szuliszewski, Szumowicz, Szydłowski, Śmiarowski, Świątnicki, Świerzbiński, Świniowski, Tadajewski, Tadajowski, Talewicz, Tąkiel, Tązowski, Tczyński, Trzciński, Twaróg, Ursyn-Kornułowicz, Ursyn-Niemcewicz, Ursyn-Rusiecki, Urzelowski, Warsz, Warszawski, Warszewski, Węgrzynowicz, Węgrzynowski, Wierciński, Wisimirski, Witanowski, Wojaczyński, Wojatyński, Wojcicki, Wolski, Wołmiński, Wołodkiewicz, Wołodkowicz, Wołucki, Woźnicki, Woźnieński, Wożnieński, Wojciński, Wójcicki, Wóycicki, Wóyciński, Wręcki, Wroczeński, Wrzelowski, Wszeborski, Wyszomierski, Wyszomirski, Zaborowski, Zackowski, Zacnolaski, Zaczek, Zaczkowski, Zaćwilichowski, Zaichowski, Zakaszewski, Załuska, Załuski, Zawada, Zawadowski, Zdembiński, Zdębiński, Zdrzalik, Zdziechowski, Zegrzda, Zegzdra, Zelasowski, Ziemacki, Ziemak, Zołędowski, Żelaskowski, Żelazkowski, Żelazo, Żelazowski, Żelichliński, Żołędowski, Żołękowski, Żwan

[g]