Portal w rozbudowie, prosimy o wsparcie.
Uratujmy wspólnie polską tożsamość i pamięć o naszych przodkach.
Zbiórka przez Pomagam.pl

Powstanie Styczniowe - uczestnicy

Największa baza Powstańców Styczniowych.
Leksykon i katalog informacji źródłowej o osobach związanych z ruchem niepodległościowym w latach (1861) 1863-1865 (1866)

UWAGA
* Jedna osoba może mieć wiele podobnych rekordów (to są wypisy źródłowe)
* Rekordy mogą mieć błędy (źródłowe), ale literówki, lub błędy OCR należy zgłaszać do poprawy.
* Biogramy opracowane i zweryfikowane mają zielony znaczek GP

=> Powstanie 1863 - strona główna
=> Szlak 1863 - mapa mogił i miejsc
=> Bitwy Powstania Styczniowego
=> Pomoc - jak zredagować nowy wpis
=> Prosimy - przekaż wsparcie. Dziękujemy

Szukanie zaawansowane

Ilość: 67513
Strona z 1688 < Poprzednia Następna >
Adam Bilis
( - ) - Powstaniec Styczniowy,"włościanin litewski, nie umiejący nawet po polsku. Po wybuchu powstania chodził Bilis od wsi do wsi, przemawiał do ludu litewskiego, w imię wiary katolickiej i łącznych dziejów z Polską. W krótkim czasie zebrał 70 zbrojnych wieśniaków, uformował z nich oddział piechoty, Łączył się z innymi oddziałami, lub na własną działał rękę. Miał ogromną powagę wśród ludu, godził powaśnionych, sądził różne sprawy, w obozie przestrzegał moralności, karność utrzymywał wzorową. Z moskalami buł się Bilis pod Wormianami i gdzieindziej, wszędzie czyniąc zręczne zasadzki. W lesie białożoryskim natarł na dragonów i kozaków i dziewięciu położył trupem. W sierpniu pod Manżdami zabił w zasadzce 20 żołnierzy carskich, nie utraciwszy ani jednego powstańca. We wrześniu oddział jego liczył 150 ludzi piechoty i 20 kawaleryi. Gdy jesień nastała, moskale ze wszystkich stron otaczali Bilisa, chcąc na nim srogo się zemścić. Dnia 27-go listopada 1863 roku napadli na jego wieś rodzinną Białożoryszki - wieśspalili, zabrawszy całe mienie braci Bilisa, a wszystkich jego krewnych wysłali na Sybir. Mimo tego Bilis nie ustępował, w Szawalanach zabrał moskalom magazyny z żywnością, mundurami i bronią - Radziwiłowi zabrał pocztę rządową. Gdy wreszcie lud już zaczynał upadać na duchu i zemsta moskiewska coraz srożej Litwę przygniatała, rozszedł się oddział Bilisa, a on za innymi emigrantami do Paryża wyjechał"
Franciszek Billewicz
Urodził się w majątku Steianiszkach, powiatu szawelskiego, w 1820 roku; młodszy syn Jana, prezydenta sądu pow. rosieńskiego i Tekli z Syrjatowiczów Billewiezów. Pobierał nauki zrazu w Krezach, a potem w Mittawie; poczem osiadł przy matce wdowie w majątku jej Skorojtyszkach, pow. rosieńskiego, parafji szydłowskiej, gdzie gospodarował. W r. 1847 ożenił się ze swoją kuzynką Kunegundą Piłsudską. Franciszek Billewicz był to człowiek niezwykłej prawości, altruista-filantrop. Podnosił dobrobyt swych włościan i przed ich uwłaszczeniem dla większości pańszczyznę skasował. Przy nadziałach gruntów włościańskich w 1862 r., kiedy większość starała się oddać jak "najmniej swej ziemi, F. Billewicz przeciwnie stwarzał nowe siedziby chłopskie, tak, że większa część majątku Skorojtyszek przeszła w posiadanie włościan. Później doznał zawodów: włościanie, podburzani przez pośredników i pokątnych doradców, coraz to większe rościli do dworu pretensje. Rozczarowania tego i niesnasek nie doczekał już w kraju. Na ostatnich sejmikach w latach pięćdziesiątych obywatelstwo pragnęło wybrać go 'na marszałka pow. rosieńskiego, ale przez wrodzoną skromność odmówił, nie ustąpiono jednak i prawie gwałtem obrano go na prezesa Sądu Powiatowego. Na tem stanowisku, jako jeden z najczynniejszych i najpopularniejszych ludzi został aresztowany w początkach 1863 roku, za jenerał-gubernatorstwa Nazimowa i osadzony w cytadeli Dyneburskiej, a stamtąd po kilku miesiącach, bez sądu, drogą administracyjną wysłany został do Czembaru, gub. penzeńskiej. Towarzyszyły mu w tej wędrówce żona z jedynaczką małoletnią, córką Urszulą, późniejszą żoną Leona Kontry-ma, i wierny sługa kucharz Jan Harasimowicz, który z przywiązania dobrowolnie dzielił losy swego chlebodawcy.W Czembarze zawiązał przyjazny stosunek z wygnańcem Łuszczewskim, ojcem Deotymy, która kształciła tam i rozwijała umysł młodziutkiej jego córki Urszulki. Po długich staraniach w Petersburgu, pozwolono F. B osiedlić się w Mitawie - w 1867 r. Ze steranem zdrowiem (miał wodną puchlinę) po kilku latach otrzymał wreszcie pozwolenie powrotu do stron rodzinnych, gdzie przez kilka lat dogorywał i w 1878 r.dnia 8 grudnia umarł, na rok zaś przedtem, też w Skorojtyszkach, umarła jego żona.Dodać należy, że łączyły go bardzo serdeczne stosunki z biskupem Wołonczewskim, którego był ulubionym uczniem w Krożach, a także z biskupem Bereśniewiczem. Skorojtyszki konfiskacie, nie uległy, gdyż należały do matki F. B—cza.F. Billewicz zostawił jedną córkę — Urszulę Kontrymową '(urn. 5 września 1906 r.).
Strona z 1688 < Poprzednia Następna >