Kazimierz Bogdanowicz

Kazimierz Józef Bogdanowicz h. własnego, mylnie h. Łada. (W literaturze zwany czasem Bohdanowicz). Ur. 8.4.1837 Nadrybie[7], zm. 9.3.1863 Lublin (rozstrzelany). Syn Grzegorza Bogdanowicza i Marianny Piramowicz[7]. Rodzina pochodzenia ormiańskiego z terenów lwowskich.
Dzieciństwo spędził w Nadrybiu. Uczył się w Gimnazjum w Lublinie. Odziedziczył majątek po ojcu a także dzierżawił wieś Łowcza.[17] Wielce zaangażowany w poprawę bytu włościan, za co był lubiany przez nich.
Pierwotnie przeciwnik wybuchu powstania, związany ze stronnictwem białych -podobnie jak starszy brat Jan, członek Komitetu Centralnego, który jeszcze w 1862 został zesłany wraz z żoną na Sybir. W działania powstańcze zaangażowana była też siostra Józefa z mężem Józefem Sewerynem Liniewskim.
Bracia Kazimierz i Jan zmienili poglądy popierając szybkie działania zbrojne. Kazimierz wystawił swój własny oddział składający się z 60 konnych i 400 (lub 200) pieszych ludzi. Umundurowanie piechoty: brązowe świtki z czarnymi pasami i czarnymi barankowymi konfederatkami o różnokolorowych kokardach. Umundurowanie konnicy: granatowe mundury, barankowe czapki i brązowe burki. Piechota była uzbrojona w myśliwskie strzelby, kawaleria w lance z biało-czerwonymi chorągiewkami, pałasze i pistolety.
Został powołany na naczelnika wojennego powiatu krasnostawskiego. Zaniechał ataku na garnizon w Chełmie, został jednak zaskoczony przez Moskali pod Bukową Małą dostając się do niewoli. Został odbity przez włościan uzbrojonych w kosy i pałki, którzy pobili rosyjskich jezdnych. Dowodził swoim oddziałem w bitwie pod Rudką, a następnie po dołączeniu do oddziału Radziejowskiego walczył pod Uchaniem. Zwycięstwo to zakończyło się stratą 9 ludzi i 13 rannych - podczas gdy Moskali poległo 40. Zabrał kasy moskiewskie w Nadrybiu i Łęcznej. Następnie ruszył na Puchaczów proklamując Rząd Narodowy. Został napadnięty w okolicach Zezulina 26 lutego gdy sam wracał bryczką do oddziału po organizacji zaopatrzenia. Po szybkim procesie został skazany na karę śmierci. Odrzucił namowy o poddanie się łasce carskiej. Kiedy go wyprowadzili na plac egzekucji, rzekł do niego Chruszczew:
—Podaj się pan do łaski, jesteś młodym.
—Ja jestem młody, ale sprawa nasza stara — odrzekł nieustraszony Kazimierz.
— Pan masz majątek
—Matka moja wstydziłaby się, gdybym o łaskę prosił. Ale na co pan grasz ze mną komedję? Miałeś mnie rozstrzelać o godzinie 6, a teraz jest już z 10 minut po 6
Rozstrzelany został w Lublinie za koszarami świętokrzyskimi. W 1917 jego prochy ekshumowano i przeniesiono na cmentarz przy ul. Lipowej. Spoczął tam w mogile wspólnej 30 powstańców.

W okolicach Łęcznej znana była ludowa elegia o Kazimierzu Bogdanowiczu, mająca 13 zwrotek śpiewana dzieciom:

Już ojczyzna, dzieci, traci,
Prawdziwego bohatera
Już niejeden z naszych braci
Widział, jak Polak umiera.

Bogdanowicz się nazywał,
Liczył lat dwadzieścia parę,
W młodych latach okazywał
Jak ojczyznę czcić i wiarę (...)

Z jego postacią związana jest legenda o duchu. Krążąc nocą po ulicach Lublina można ponoć natknąć się na widmowy pochód, w którym duchy Moskali niosą na miejsce kaźni powstańca Kazimierza Bogdanowicza. Zjawa podnosi dumnie głowę lecz po chwili opada ona na piersi, gdzie widnieje rana po kuli. Tymczasem podkomendni swojego dowódcy pukają do drzwi jego kwatery prosząc o rozkazy, pomimo tego, że dwór został już przerobiony na pocztę. Duch Kazimierza wsiada na koń i przemierza okolicę szukając werbunku w szeregi powstańcze.

Seweryn Liniewski, szwagier Kazimierza, współpracujący z nim w działalności podziemnej, postawił ku jego pamięci krzyż w Lejnie.