Szczodry Dzień

(Szczodre Gody, Szczodruszka) Święto zaadaptowane ze słowiańskich obchodów przesilenia zimowego. Czas ten w czasach pogańskich rozciągał się na kilka a nawet kilkanaście dni, i już wtedy istniał zwyczaj chodzenia z życzeniami, co zwano kolędą. Praktykowano różnorodne wróżby i zwyczaje, które później zachowały się przy tradycjach bożonarodzeniowych - jak np. łamanie się kołaczem, kładzenie siana pod miskami i wróżenie z jego źdźbeł, stawianie w kącie ozdobionego snopu siana lub ściętego drzewka, zgadywanie pogody z 12 dni świąt. Palono też ogniska jako łączność z przodkami (podobnie jak przy wielu innych świętach).
W czasach Chrześcijańskich utrzymano te tradycję, przy czym owa szczodrość punkt kulminacyjny w wigilię Święta Trzech Króli - czyli 5 stycznia. Był to czas hojności, życzeń a także próśb o dary w zamian za słowa niosące dobrobyt i szczęśliwość. Takie dobre życzenia traktowano z całą powagą - jak przepowiednie. Później tradycja stała się lżejsza, upowszechniła w zwyczaje kolędnicze, chodzenie z turoniem (wywodzącym się jeszcze z czasów przedchrześcijańskich), gwiazdą itp. We dworach obdarowywano służbę dając im oprócz innych rzeczy także orzechy i jabłka (zapewniające mądrość, urodę), oraz figurki z ciasta w kształcie lalek lub zwierząt zwane szczodrakami. Z okresem tym były związane kolędy podarkowe (zwane na Rusi szczodriwkami) - z których najwcześniejsza drukiem ukazała się w 1543 pod tytułem "Rurale iudicium ... czyli ludycje wiesne...".