Powstanie Styczniowe - uczestnicy

Anastazy (Natan) Kantorowicz (1817–1865), doktor nauk medycznych, lekarz wolno praktykujący, w okresie powstania styczniowego członek organizacji cywilnej w Tomaszowie Mazowieckim, ofiara zawodu. Pochodził z miasta Wielunia. Był przybranym synem Teofila (Tobiasza) i Prywy z Dawidowiczów. Odbył studia w Akademii Medyczno-Chirurgicznej w Warszawie. 25 czerwca 1850 r. poślubił w Warszawie Bertę Barbarę Hantke (1827–1860), córkę Adolfa Hantke (1796–1859), warszawskiego kupca, właściciela sklepu z galanterią, i Anny Karoliny (Szarlotty) z d. Kohen (1804–1830). Wkrótce po ślubie dr Kantorowicz zamieszkał w Tomaszowie Mazowieckim (od 11 VI 1851 r.), gdzie aż do śmierci był lekarzem wolno praktykującym. Początkowo w aktach pojawił się jako niestały mieszkaniec miasta, po sprowadzeniu żony i syna uzyskał stałe zameldowanie. W roku 1852 (po śmierci lekarza miejskiego dra Franciszka Antoniego Stryckiego, który zmarł na cholerę) i ponownie 1853 (po nagłym opuszczeniu miasta i porzuceniu obowiązków lekarza miejskiego przez dra Joszuę Sternschussa) pełnił obowiązki zastępcy lekarza miejskiego w Tomaszowie Mazowieckim. Wzorowo wywiązywał się z nałożonych nań zadań i obowiązków. Ponieważ w latach 1852–1854 dr Kantorowicz był jedynym tomaszowskim lekarzem, wykonującym prócz praktyki prywatnej także obowiązki lekarza miejskiego, dlatego do pomocy sprowadził brata Adolfa (Abrama Dawida) Kantorowicza, podówczas studenta Akademii Medyczno-Chirurgicznej w Warszawie. Burmistrz miasta, Antoni Ciesielski wystąpił z prośbą o mianowanie dra Kantorowicza lekarzem miejskim. Władze carskie nie zgodziły się, uznając, że posiada za małe doświadczenie i zbyt krótką praktykę medyczną. Prawdopodobnie negatywna decyzja władz carskich miała związek z podejrzeniem Kantorowicza o szerzenie poglądów „wywrotowych”. W Tomaszowie ceniono wiedzę dra Kantorowicza, a także pomoc medyczną (często bezinteresowną), niesioną ludności robotniczej miasta. Medyk czynnie angażował się w zwalczaniu licznych epidemii cholery w Tomaszowie i okolicy, które regularnie (niemal co roku) wybuchały i zbierały spore żniwo, zwłaszcza wśród biedoty miejskiej i wiejskiej. W trakcie powstania dr Kantorowicz należał do organizacji cywilnej miasta Tomaszowa Mazowieckiego. Prawdopodobnie nie brał udziału w walkach, gdyż po śmierci żony wychowywał samodzielnie czworo dzieci. Wydaje się jednak, że opiekował się rannymi powstańcami, leczonymi na terenie miasta lub w okolicy. W latach 1863–1864 jako lekarz wolontariusz opiekował się rannymi, wziętymi do niewoli powstańcami, przetrzymywanymi pod strażą w lazarecie dla jeńców, który mieścił się w wieży pałacu Ostrowskich w Tomaszowie. Prawdopodobnie jako członek powstańczej organizacji cywilnej pełnił funkcję łącznika pomiędzy powstańcami i uwięzionymi jeńcami. Po nieudanej próbie odbicia jeńców z lazaretu (wieczorem 30 III 1864 r.) odmówiono proboszczowi katolickiemu (tj. ks. Ludwikowi Dąbrowskiemu) i miejscowemu lekarzowi (tj. Kantorowiczowi) dostępu do rannych powstańców. W 1865 r. dr Kantorowicz został oddelegowany do opanowania szalejącej epidemii (cholery?) w okolicy Tomaszowa. Zmarł 6/18 XII 1865 r. w Tomaszowie Mazowieckim wkrótce po powrocie z oddelegowania. Prawdopodobnie zaraził się podczas wykonywania obowiązków zawodowych i zmarł na cholerę (?) jako ofiara zawodu. Jak podaje akt zgonu, dr Anastazy Kantorowicz, wdowiec, pozostawił czworo małoletnich dzieci. Istotnie, najstarszy syn Józef (ur. 1 X 1852 r. w Warszawie) miał w chwili śmierci ojca dopiero 13 lat. Sierotami zaopiekowała się rodzina.

ppor., odzn. Krzyżem Niepodległości z mieczami za udział w Powstaniu 1863

Ur. 1841r., Lwów. Czeladnik rzeźnicki, zamieszkały we Lwowie, wyznania rzymsko-katolickiego. Przed powstaniem był rzeźnikiem, natomiast w czasie powstania był w oddziale pod Tomaszowem, później w oddziale Lelewela pod Panasówką, na końcu w oddziale Miniewskiego. Oświadczenie przystąpienia do Towarzystwa wzajemnej pomocy uczestników powstania polskiego z roku 1863/4 podpisał 18.04.1901r.

włościanin uwięziony w Kownie

chłop z powiatu łomżyńskiego lat 26, powstaniec, dostał się do niewoli

pomocnik kontrolora skarbowego w Tomaszowie, zamordowany tamże dnia 5 Lutego 1863 r. (Czas Nr. 40).

ppro. (1844)

Ur. 1844, miejscowość w 1923: Lwów, stopień wojskowy posiadany w powstaniu: szereg., stopień wojskowy w 1923r.: ppor., liczba wykazu Sekcji Opieki Departamentu Sanitarnego Ministerstwa Spraw Wojskowych: II-315

mężcz. zesłany na osadzenie, z 1864 r. przebywał w marińskim okręgu, rodziny nie posiadał

syn Franciszka

Rolnik, syn Wojciecha

W 1863 - 22 lata, zamieszkały w Susku, wyrobnik, syn Tomasza, kawaler. Poległ w 9.7.1863 [wg danych Księgi Zgonów par. Grójsk].

Zm. przed 1919, żona: Emilia, stopień wojskowy posiadany w powstaniu: szereg., liczba wykazu Sekcji Opieki Departamentu Sanitarnego Ministerstwa Spraw Wojskowych: W-165

z Nalibok pow. Oszmański wywieziony wraz z rodziną do guberni nowogrodzkiej 1863.10.09

mężcz. zesłany na osadzenie, z 1864 r. przebywał w marińskim okręgu, rodziny nie posiadał

ur. w Bursztynie r. 1843, służył jako szereg. podofic. i oficer w oddz. Piaseckiego, Jeziorańskiego, Wysockiego, Wiszniewskiego, Alladara i Różyckiego, a w r. 1864 pracował w organiz. Walczył pod Tomaszowem, Kobylanką, Hutą krzeszowską, Radziwiłłowem, Korytnicą i Baraniemi peretokami. Ranny pod Baraniemi peretokami w piersi, prawą nogę, kilkanaście razy cięty po nogach szablami, dobijany kolbami w głowę i pozostawiony na placu boju, został znalezionym przez leśniczego, który przyjął rannego i pielęgnował w swoim domu. Po powstaniu oddany pod sąd wojenny, ułaskawiony amnestyą, zajmował posadę poczmistrza w Przemyślanach, poczem przeszedł na emeryturę. Czas wolny od obowiązk. służbowych, poświęcał pracy literackiej.

Wspomnienie pośmiertne. W dniu 24. bm., pochowany został na Łyczakowskim cmentarzyku powstańców 1863-4 r„ jeden z tych, co to: "Powstali, bo rozpacz kazała. Bo nadto znęcały się katy, Bo wszelka się miara przebrała, Z kijami szli na armaty. Bez butów brodzili po śniegach. Bez dostatniego odzienia. Nieletnie chłopaki w szeregach. Walczyli jak lwy — bez wytchnienia." Ostatnie wiersze' szczególniej stosują się do śp. zmarłego Adolfa Klesiewicza, urodź, w Bursztynie w r. 1843. Rozpoczął karierę powstańczą jako szeregowiec, dosłużył się rangi oficerskiej iwalcząc w oddziałach Piaseckiego, Jeziorańskiego. Wysockiego, Wiśniewskiego, Alladara i Różyckiego, oraz pracując w 1864 r. w organizacji. Był w. bitwach pod Tomaszowem, Kobylanką, Hutą Krzeszowską, Radziwiłłowem, Korytnicą i pod Baraniemi Poretokami, pod któremi ranny kulą . w piersi, cięty kilkanaście razy szablami, dobijany kolbami, pozostawiony na placu boju jako nieżywy, znaleziony przez leśniczego miejscowego, i jego staraniami przywrócony do życia — po wyzdrowieniu oddany pod sąd, ułaskawiony na mocy amnestii. Po powstaniu -otrzymał, posadę poczt mistrza w Brzeżanach, na bardzo -skromnej emeryturze dożywał swych dni we Lwowie, dotknięty nieuleczalną chorobą utraty wzroku, mimo to, oddawał się pracom 'literackim, pisując do niektórych dzienników. Ostatnich lat trzy nie opuszczał łóżka, a mimo to pomagał sobie do utrzymania, wyrabiając tekturowe zabawki bardzo udatne dla dzieci.... Zasłużony pracownik na niwie Ojczyzny, nie sprzeniewierzył się swym ideałom młodości i nie raz w ciężkiej niedoli wytrwał do końca żywota, jak prawy, gorący patriota, w nadziei, że doczeka się lepszej przyszłości ukochanej ojczyzny. Inaczej mu było sądzone! T Skromny orszak pogrzebowy odprowadzi zwłoki na wieczny spoczynek, spoczął obok zasłużonego ostatniego przedstawiciela powstania 1831 r. ś. p. księdza Iwanickiego i u- stóp pomnika dla uczczenia pamięci, straconych, i poległych' w r. 1863/4, pod którym znajdują się zwłoki legendowego powstańca, a chorążego Tow. wz. ponr. ucz. pow. połsk. 1863/4, znanego pod nazwą Szymona Wizunasa, na wszystkich uroczystościach patryotycznych godnie noszącego sztandar z godłem orła, pogoni i archanioła. Ś. p. Adolf i Szymon wzajemnie kochali się i czcili, — przynajmniej jednaki, śnieżnej białości piasek, przyjął gościnnie te czyste dusze! Cześć ich pamięci! Kolega powstaniec.

s. Konstantego i Antoniny Rossudowskiej ur. 21.12.1840 r., z maj. Lebiodka, pseudonim Antoniewicz, wziety do niewoli; początkowo skazany na kare śmierci następnie zamieniono mu ja na katorgę bezterminowo w kopalniach

Ur. 1830r., Zajest-Praga, Czechy. Były oficjalista prywatny, zamieszkały we Lwowie przy ul. Św. Teresy, żonaty, 2 dzieci, wyznania rzymsko-katolickiego. W oświadczeniu o przystąpieniu do Towarzystwa Wzajemnej Pomocy Uczestników Powstania Polskiego 1863/64r. podał, iż przed powstaniem był oficjalistą prywatnym.

ur, 1832 zm. 16 VIII 1908, powstaniec styczniowy, poch. Lwów

ur. r. 1830 w Zajech-Praga, prywatny oficjalista, były wojsk, austr. z lat 1849 i 1859, służył jako kapitan w oddz. Gramowskiego i Piaseckiego. Walczył pod Zwierzyńcem i Tomaszowem.

(psendonym), otrzymawszy w r. 1863 pewną kwotę w rublach rosyjskich na zakupno koni dla oddziałów powstańczych, znikł bez wieści, co dało powód do pogłoski, jakoby przywłaszczywszy sobie powierzoną kwotę, zbiegł za granicę. W dwa lata później w borach Łopatyńskich włościanie wyrębując drzewo, zobaczyli wypadkiem wystającą z dziury dębu rogatywkę, a chcąc takową dostać, namacali głowę ludzką, ścięli natychmiast dąb i wydobyli z dziury wypróchniałej zepsute ciało mężczyzny, przy którym znaleźli tęż samą kwotę papierów rossyjskich, jaka śp. Klinowi na zakupno koni powierzoną była. Zdarzenie to każe przypuszczać, że znalezione zwłoki były rzeczywiście śp. T. Klina. Gazety donosząc w swoim czasie o znalezieniu tych zwłok, twierdzą, że to być musiał powstaniec, który zdążał do obozu Wysockiego formującego się w tych lasach, a zaskoczony przez patrol austryacką, schronił się do wypróchniałego dębu, zkąd nie mogąc się już wydobyć, umarł z głodu.

mężcz. 33 lata w 1868 r., zesłany na osadzenie, z 1864 r. przebywał w marińskim okręgu, wziął zasiłek na kupienie domu, rodziny nie posiadał

(1846 - 1924), uczestnik Powstania Styczniowego w 1863 r.Weteran.

(1846 - 1924), uczestnik Powstania Styczniowego w 1863 r. Mogiła -Nowe Miasto Lubawskie - cmentarz rzymsko-katolicki pw św. Tomasza Apostoła

ur. r. 1842 w Stojanowie, prakt. lekarski, służył jako lekarz, żołnierz, podporucznik, adjutant w pułku żuawów, pierwotnie w wyprawie na Tomaszów. Aresztowany przez huzarów, uszedł z Żółkwi i wstąpił do oddz. Langiewicza, w którym pozostawał aż do bitwy pod Grochowiskami. Ranny, po wyleczeniu się wyjechał do Wiednia, ukończył studya i wrócił do Lwowa jako sekundar. szpitala. W lipcu 1864 uwięziony, przesiedział do roku 1865.

(imię zakonne Szymon), w chwili wybuchu powstania był wikariuszem w Łukowej. W styczniu 1863 r. opuścił parafię łukowską po porozumieniu się ze swoim proboszczem księdzem kanonikiem Leonardem Głębickim i przyłączył się w charakterze kapelana do powstańców, którzy obozowali w lasach okalających Łukowę (Maziarze, Kozaki). Wraz z oddziałem powstańców z Biłgorajskiego, brał udział w atakach na Tomaszów i walkach w okolicach Tarnogrodu i Krzeszowa. W pierwszej połowie lutego 1863 r. został ranny i przewieziony w okolicach Krzeszowa, przez granicę na stronę austriacką do klasztoru OO. Bernardynów w Rzeszowie. Po opuszczeniu kraju, o. Karol Kobrzyński CR „pozostał na tułactwie” do końca życia, przebywał najpierw w Paryżu potem w Rzymie. Pracował nie tylko we Włoszech, ale również w Bułgarii i w USA.

(fałszywie Pawlikiewicz). Czeladnik stolarski 41 lat, rz-kat., żonaty, ojciec 3 dzieci, już 3 razy karany za kradzież, obciążony zbrodnią kradzieży par 173. W sierpniu 1864 sądzony przez sąd wojenny w Krakowie, za zbrodnię zaburzenia spokojności publicznej (zapewne w związku z wydarzeniami powstańczymi). Skazany na 6 miesięcy ciężkiego więzienia zaostrzonego 2-razowym postem o chlebie i wodzie w każdym tygodniu i odosobnienie w 2, 4 i 6 miesiącu.

Ur. 1842, syn Tomasza z Horodnian. Za udział w powstaniu trafił za karę w sołdaty, tj. we wrogim mundurze musiał walczyć za obcą sprawę.

Syn Tomasza z Horodnian, brat starszego Adolfa. Trafił na Sybir, skąd w 1869 roku został zwolniony.

syn Tomasza, Sybir do 1869

szlachcic z powiatu białostockiego, skazany na wygnanie do Tobolska