Powstanie Styczniowe - uczestnicy

Chmieliński polecił swemu adjutantowi, podówczas Juljanowi Wiśniewskiemu, zaprowadzić nas i czasowo przydzielić do kompanji kapitana Franciszka Skąpskiego, z tem nadmienieniem, że po odbytej bitwie i wolnych od nieprzyjaciela okolicach mamy być uwolnieni i odesłani napowrót do oddziału majora Iskry, jako tam przynależni.Służąc pod Chmielińskim od samego początku organizacji jego oddziału, właśnie z kompanji strzeleckiej kapitana Skąpskiego odkomenderowany zostałem do oddziału Iskry w charakterze podoficera instruktora piechoty. Można więc wyobrazić sobie moją radość, gdy najmniej spodziewanie, szczególnym tylko zbiegiem okoliczności, dostałem się napowrót pod rozkazy tak wybitnego wodza, który nadzwyczajną sprężystością i energją, wzorowym w obozie ładem, szczególną dbałością o potrzeby żołnierzy i umiejętnem oszczędzaniem tychże w staczanych bojach, wyrobił sobie markę jednego z najlepszych dowódców w powstaniu 1863 roku.Kapitan Skąpski, ten ukochany przez wszystkich żołnierzy kolega, powitał mnie z całą serdecznością, na jaką go tylko stać było, żałując jednocześnie, że dotychczas nie osiągnąłem wyższego awansu (...). Zakończył wreszcie nadzieją, że Chmieliński może się rozmyśli i nie zechce nas majorowi Iskrze odesłać, a wówczas mogę być pewnym niepominięcia przy najbliższym awansie.(...)Główną część naszej mikroskopijnej armji stanowiły dwie kompanje piechoty pod kapitanami: Skąpskim i Szaneckim. O jakich 500 kroków za tą centralną częścią kolumny ruszyły wszystkie furgony z żywnością, zapasowem umundurowaniem, bronią i amunicją, kotłami do gotowania, kuźnią polową i wszelkiemi innemi rekwizytami, niezbędnemi dla wojska. Za ostatnim wozem pędzono trzy pary nieźle wypasionych wołów. Za tym drogocennym dla wszystkich skarbem, w pewnym znowu odstępie podążał kapitan Nowicki na czele strzeleckiej kompanji.(...)Kompanja kapitana Skąpskiego otrzymała polecenie rozstawienia strzelców w ten sposób, aby cały brzeg lasu od strony, z której spodziewaliśmy się nadejścia Moskali, był zupełnie na przestrzeni prawie kilkuset metrów należycie przygotowany na ich powitanie. Za każdem więc grubszem drzewem dość gęsto rozstawieni byli ukryci pojedynczy żołnierze. Z trzema pozostałemi kompanjami piechoty i z resztą konnicy Chmieliński wszedł głębiej w las i stanął narazie w nieznacznem od rozstawionej tyraljery oddaleniu.(...)Kiedy Kapitan Franciszek Skąpski poległ w bitwie pod Ciernem, wówczas Chmieliński powierzył dowództwo osieroconej kompanii porucznikowi Albinowi Tylmanowi.

Dnia 8 bm. zmarł w Warszawie śp. Ludwik Skąpski, były major wojsk rosyjskich, później uczestnik powstania r. 1863. Walczył w oddziale uformowanym przez obywateli ziemi rawskiej, pod dowództwem Drewnowskiego. A gdy ten oddział swój opuścił, śp. Ludwik Skąpski objął dowództwo nad dzielna drużyną powstańczą, zapisując chlubnie imię swoje w dziejach ostatniego powstania polskiego pod bojowem mianem Sulimy. Walczył na czele oddziału swego aż do ostatniego ładunku, nie tracąc ducha, ożywiony najszlachetniejszą miłością ojczyzny.Po rozbiciu ostatecznem oddziału powstańczego pod Nową Wisłą /Nową Wsią/ w ziemi grójeckiej, śp. Ludwik Skąpski osiadł na roli. Ale niedługo dane mu było uprawiać zagon ojczysty, bo oto władze rosyjskie które zrazu go były nie prześladowały, pociagnęły śp. Skąpskiego wnet do odpowiedzialności. Skazany wyrokiem sądu wojennego na karę śmierci, ś. p. Ludwik Skąpski uzyskał ułaskawienie monarsze, lecz pozbawiony rangi wojskowej, orderów i emerytury udać się musiał na długoletnie zesłanie na Syberyę.Lat wiele upłynęło, zanim śp. Ludwikowi Skąpskiemu pozwolono wrócić do kraju, na zbożny trud codzienny. Ale nawet ta praca dnia powszedniego u śp. Ludwika Skąpskiego umiłowanie ojczyzny za źródło miała jedyne. Choć godzien zaszczytów wysokich, ale ich nie żądny, umarł w ciszy i zapomnieniu.

Ludwik Skąpski, były major wojsk rosyjskich, później uczestnik powstania r. 1863, walczył pod bojowem mianem Sulimy, zmarł dnia 8.11.1916 w Warszawie

(1843-1907), poborca podatkowy, powstaniec 1863/4h. Jelita