Portal w rozbudowie, prosimy o wsparcie.
Uratujmy wspólnie polską tożsamość i pamięć o naszych przodkach.
Zbiórka przez Pomagam.pl

Konstanty Novak

Zdjęcie powstańca styczniowego Konstanty Novak
NekrologUr. 1836 Jawora, zm. 10.10.1918 Kraków. [1][2][3][4]. Syn Jerzego Wojciecha, zamordowanego w Rzezi Galicyjskiej w miejsc. Parkosz, oraz Petroneli Tarnowskiej.[6] Prawnuk Józefa, konfederaty barskiego będącego na służbie u Lubomirskich w Kolbuszowej.

Konstanty od 10 roku życia wychowany był przez stryja Stanisława - powstańca listopadowego i naddzierżawcy dóbr Pieskowa Skała[6]. Przyjaźnił się on z Leonem Rutkowskim, który wziął w dzierżawę dwór Glanów. Przyjaciele postanowili że ożenią swoje dzieci a na koniec zostaną pochowani we wspólnym grobie.
Konstanty w1855 rozpoczął studia we Wiedniu na Wydziale Chemii, jednak przerwał je w 1856 po zatruciu się chemikaliami. W tym czasie zaprzyjaźnił się z Arturem Grottgerem. Jeszcze przed Powstaniem przejął funkcję stryja[5]. W 1861 ożenił się z córką Leona - Marianną. Małżeństwo zamieszkało w Gotkowicach.[9]

W 1863 stryj - komisarz Rządu Narodowego na powiat olkuski, prowadził oddział Habichów dowodzony potem przez Krukowieckiego do dworu w Glanowie, gdzie odbyła się dramatyczna bitwa. W bitwie tej Leon Rutkowski przejął dowodzenie lecz został trafiony kulą. Został pochowany w Imbramowicach. Spoczywa tam też niedługo potem zmarły stryj Konstantego - Stanisław, a także żona Leona - Maria Filipowska.

grób Konstantego NovakaKonstanty też uczestniczył w Powstaniu. Dostarczał powstańczym władzom krakowskim informacji o oddziałach. Brał też udział w opracowaniu trasy oddziału Habichów do dworu w Glanowie.
Po powstaniu ziemianin[1][2][3][4], przejął dzierżawę dworu Glanów, który po Powstaniu dostał się w ręce generała rosyjskiego. Posiadał też dwór Tarnawę. Konstanty został pochowany Kraków-Rakowice, pas. 55, [3][4]
Pomimo przejmowania dworów przez komunistów potomkowie odkupili te dwory i dalej utrzymują tradycję rodzinną.[7]

Rodzina

Żona: Marianna Rutkowska h. Bończa, ur. 1842, zm. 15.6.1910[3][5], c. Leona i Józefy Filipowskiej

Dzieci:
* Mieczysław Walenty, ur. 1862 Glanów[5] (żona: Zofia Elżbieta Diehl)
* Leon, przejął Glanów.
* Jan
* Stefan
Źródło
Opracowanie GP
Nadawca
brak
Uwagi
[1] Spis osób pochowanych na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie
[2] Nowa Reforma 12.10.1918
[3] Nagrobek
[4] Dziennik zmarłych cm. Rakowickiego 1918
[5] Księga chrztów par. Glanów
[6] Księga ślubów par. Imbramowice 1861
[7] Sypień Jacek, Gniazdo, w: "Dziennik Polski" 30.12.2000
[8] Sypień Jacek, Jam dwór polski, w. "Dziennik Polski", 10.12.2002
[9] Novak-Zempliński Andrzej, Wątek grottgerowski w relacjach rodzinnych Novaków a niektóre motywy powstańcze dzieł Grottgera
[10] Kowalski Jacek, Obrona dworu w Glanowie, Instytut Historii Sztuki UAM
METRYCZKA REKORDU
Id
20312
Imię
Konstanty
Nazwisko
Novak
Zdjęcie
Artykuł
brak
Nadawca
brak
Źródło
Opracowanie GP
Link do tego rekordu
Link wewnętrzny GP (BBCode)
Cytowanie naukowe