Portal w rozbudowie, prosimy o wsparcie.
Uratujmy wspólnie polską tożsamość i pamięć o naszych przodkach.
Zbiórka przez Pomagam.pl

Stanisław Novak

Zdjęcie powstańca styczniowego Stanisław Novak
Ród Novaków wywodzi się ze nobilitowanej szlachty węgierskiej, którzy osiedlili się z końcem XVIII w. na terenie Galicji, w rejonie Kolbuszowej. W powstaniu listopadowym Stanisław Novak był ochotnikiem, walczył w 5 Pułku Ułanów. Na polu walki zaprzyjaźnił się z Leonem Rutkowskim. Przyjaźń zaowocowała wspólną dzierżawą pobliskich dworów, zaplanowany ożenkiem swoich dzieci i przyrzeczeniem pochowania we wspólnym grobie.

Gdy podczas Rzezi Galicjskiej w 1846 r. został zamordowany w tarnowskiem Jerzy Novak, Stanisław przygarnął jego syna Konstantego i nieomal go usynowił. Po roku 1856 Leon Rutkowski objął dzierżawę dworu w Glanowie, Stanisław został zaś zarządcą majątku Pieskowa Skała. W 1859 Konstanty wziął za żonę córkę Leona - Marię Rutkowską.

Grób Stanisław Nowaka Gdy nadchodzi czas powstania 1863 roku, Stanisław współdziała z organizacją narodową. Zaopatruje oddziały w żywność, pomaga w transportach broni, udziela powstańcom schronienia przed bitwą 4.III.1863 i 14.VIII.1863. Oddział Krukowieckiego, po przejściu granicy, właśnie do niego dociera (wg. planu przygotowanego przez Konstantego), znajduje posiłek i wyrusza dalej do Glanowa. Konstanty obserwuje dramatyczną obronę dworu z pobliża Pieskowej Skały. Ginie w niej Leon Rutkowski, który zostaje pochowany w Imbramowicach.

Stanisław zmarł niedługo po Powstaniu, w roku 1867. Spoczął na cmentarzu w Imbramowicach we wspólnej mogile z Leonem Rutkowskim. W 1890 dołączyła także do nich żona Leona - Józefa Filipowska.

Źródło
Opracowanie GP
Nadawca
GP
Uwagi
[1] Muzeum Historii Kielc
[2] Sypień Jacek, Gniazdo, w: "Dziennik Polski" 30.12.2000
[3] Novak-Zempliński Andrzej, Wątek grottgerowski w relacjach rodzinnych Novaków a niektóre motywy powstańcze dzieł Grottgera
[4] Kowalski Jacek, Obrona dworu w Glanowie, Instytut Historii Sztuki UAM
[5] Grób Stanisława Novaka i Leona Rutkowskiego w Imbramowicach
[6] Księga zgonów par. Imbramowice
METRYCZKA REKORDU
Id
61133
Imię
Stanisław
Nazwisko
Novak
Zdjęcie
Artykuł
brak
Nadawca
GP
Źródło
Opracowanie GP
Link do tego rekordu
Link wewnętrzny GP (BBCode)
Cytowanie naukowe