Program gromadzenia wiedzy o genealogii rodziny Slaski
Program jest cząstką działań Fundacji
odtwarzania polskiej tożsamości kulturowej, historycznej i patriotycznej. Społeczna aktywność rodzinna
jest łączona z ogólnymi programami Fundacji, angażując zarówno fascynatów jak i naukowców.
Wśród rodzin nazwiska Slaski należy przede wszystkim zauważyć rodziny herbowe herbu Grzymała. Istnieje przekonanie, że rodzinny pozostałych herbów - Nieczuja, Krzywda, Strzemię również pochodzą od Grzymalitów, lecz z biegiem dziejów błędnie posługiwały się herbem. Wg tej teorii rodziny podpisujące się nazwiskiem Slaski, Ślaski, Ślawski, Szlaski a nawet czasem Śląski, wywodziły się pierwotnie z ziemi ciechanowskich zakładając na powierzonych sobie gruntach mazowieckich kilka wsi mających w swojej nazwie słowo Slasy (Slassy). Stąd wywodzi się kilka gałęzi pieczętujących się najczęściej i najbardziej poprawnie herbem Grzymała. Zapewne od początku była to odmiana herbu przedstawiająca mur miejski, ze zbrojnym mężem w bramie i trzema wieżami, z których środkowa jest wyższa od bocznych. Zawołanie Slasa (Ślasa) należy do pierwotnych zawołań herbu Grzymała i lokuje rodzinę Slaskich w głównym pniu tego klanu rycerskiego. Jan Długosz pisał o Grzymalitach iż są to mężowie "viri probi sed ad simulationes proclavi" prawi, ale skłonni do zmyślania.
* Herb Strzemię (Strzemieńczyk), powstał przez błędne przypisanie nazwiska Slaski, Barbarze żonie Jana Slaskiego, której poprawne nazwisko brzmiało Skalska. (Błąd Duńczewskiego) * Herb Nieczuja został również błędnie wprowadzony przez Duńczewskiego, który herby żon dwóch Slaskich przypisał ich mężom, choć wywodzili się oni z linii Grzymała * Istnieje też rodzina Śląskich (mylona ze Slaskimi), herbu Brochwicz, która przywędrowała w XVI w z Czech.
Informacje ogólne
Problem jest jednak źródło określenia Slassy, Slyassy, Shlassy, itp. Istnieją trzy teorie, z których każda może być poprawna dla pewnej grupy rodzinnej. 1. Pochodzenie od pierwotnego pnia herbu Grzymała (wcześniej rodu o zawołaniu "Slassy") 2. Pochodzenie od człowieka imieniem lub przezwiskiem Slassa - np. 1374 Florian alias "Slasza" z Bogucic w ziemi mazowieckiej, 1425 Slyassha z Warki - geometra 3. Pochodzenie od znaczenia "ciąć" - wycinać las - "z lasu". Np. od nazwy osady Roguszyno-Slassy, nowowykarczowego terenu, lecz bez obecności Grzymalitów.
Od nazw miejscowych powstawały w XIV-XV wieku nazwiska. Część pierwotnie zakładana przez Grzymalitów część całkiem niezależnie. Dlatego należy odrzucić teorię że wszyscy Slasowie pochodzą z jednego pnia, przyjmując jednak że najwięcej rodzin ma wspólne korzenie. Z tej przyczyny nie ma także pewności czy rodziny herbu Krzywda wywodzą się z pnia Grzymalitów czy powstały niezależnie. Brak jest konkretnego potwierdzenia - wskazania osoby, która miałaby takiej zmiany (błędu) dokonać.