Miejsca - Litwa

Trusków - Truskava nad rzeczką Linkówką na Litwie, położony w okręgu kowieńskim i w rejonie kiejdańskim, nad rzeką. W miejscowości jest kościół p.w. Św. Ducha odbudowany na murach kościoła z 1794 ufundowanego przez Truskawskiego. Na miejscowym cmentarzu jest kaplica z 1860 r fundacji ks. Przyjałowskiego i są jeszcze stare groby z polską transkrypcją

Tryszki . -Tryškiai - położone w okręgu telszańskim i w rejonie telszańskim, nad rzeką Wyrwitą.. Dawniej znajdowały się tutaj dobra hr. Wiktora Platera.Pisemne źródła wskazuja że Tryškiai po raz pierwszy wspomniano w 1538., Choć jest prawdopodobne, że osada tutaj była już XV wieku. W 1537. wspomniano Tryškiai dwór i wokół miasta rozszerzony. W 1792 roku. 15 maja. Stanisław August Poniatowski przyznał prawa miejskie. . Posiadało prawo cotygodniowych targów..Miasteczko rosło co było bezpośrednio związane z rozwojem handlu i osiedlaniem się tutaj Żydów.W Tryszkach w 1853 urodziła się Maria Witkiewiczowa - polska nauczycielka muzyki, żona Stanisława Witkiewicza, matka Stanisława Ignacego Witkiewicza

Turgiele -Turgeliai na Litwie położone w rejonie solecznikowskim w okręgu wileńskim nad Mereczanką.W dokumentach historycznych pojawiły się w XVII w. Do tego czasu figurowały jako Merecz Mongirdów (Mały Merecz). Wacław i Aleksander Mongirdowicze, Wiktor Gabriałowicz i Mikołaj Michniewicz byli fundatorami pierwszego kościoła. W 1501 roku król Aleksander Jagiellończyk nadał Turgielom przywilej organizowania targu i prowadzenia 2 karczem na terytorium majątku. Nowy drewniany kościół p.w. Wniebowzięcia N. M. P. po spaleniu się poprzedniego w 1722. -zbudowano w 1722-29 za sprawą ks. Stanisława Kurczbacha.
Budowę nowego kościoła po stu latach ukończono w 1837 r dzięki Józefowi Kobylińskiemu dziedzicowi Pawłowa. Obecnie istniejący murowany kościół Wniebowzięcia NMP wzniesiono (1897-1909) . Parafianie sami opodatkowali się na ten cel i pomagali przy budowie. W połowie XIX wieku na cmentarzu parafialnym wybudowano murowaną kaplicę rodową św. Feliksa (1848-50), fundacji Józefa i Katarzyny z Pusłowskich Kobylińskich

Twery - Tverai położone w zachodniej części Litwy na Żmudi , w okręgu Telszewskim w rejonie retowskim. Tverai w źródłach pisanych po raz pierwszy wymieniono w 1251 m. Pierwszy kościół zbudowano tutaj w 1600 r. W 1640 r. Król Władysław Waza wydał prawo do cotygodniowego targu i trzech jarmarków. W 1780 m. Król Stanisław August przyznane uprzednio przywileje potwierdził.

Tyrkszle (lit. Tirkšliai) - Litwie, położone w okręgu telszańskim, w rejonie możejskim, 7 km na południowy zachód od Możejek. Miejscowość załozona w 1569 r. Nawiedzana przez wojny i epidemie. W wyniku powstańczego buntu w 1863r wielu mieszkańców wywieziono na Syberię.
Pierwszy kościół ufundował Wielki książę litewski Zygmunt III Waza, w późniejszych wiekach przebudowywany a w r 1.750 założono tu szkołę parafialną. Obecny kościół p.w. Chrystusa Króla. wybudowany został w 1937 - 1939 staraniem kapłana Antoniego Kieli, którego portret i pamiątkowa talica znajduje się w kościele.

Uciana Utena położona przy drodze z Wiłkomierza do Dyneburga, Oszmiany i Święcian .Wspomniana po raz pierwszy (1261) w liście litewskiego króla Mendoga. Według legendy zamek w ucianie zbudował na początku XII wieku legendarny książę litewski Utenes (Utenis). Uciana jest jednym z najstarszych litewskich miast. Według legendy założył je książę Utenis. Pierwsza wzmianka pochodzi z 1261 r. Pierwszy kościół zbudowano w 1416 r. W 1655 r. miasto najechały rosyjskie wojska. W 1812 r. ucierpiało ono od wojsk napoleońskich. Pod miastem toczono bitwy w czasie powstań listopadowego i styczniowego. Miasto leżało na szlaku drogowym z Warszawy do Petersburga i to wpływało na jego rozwój. W 1879 r. pożar miasto zniszczył niemal doszczętnie.Po II wojnie światowej w okolicach miasta działali partyzanci walczący z radziecką okupacją.

Upita - Upytė – wieś w rejonie i okręgu poniewieskim Litwy, stanowiła niegdyś starostwo grodowe i była siedzibą powiatu. Pierwsze wzmianki o ziemi upickiej pochodzą z XIII w. Stał tu warowny zamek zbudowany w latach 1353 - 1379 rozbudowywany w późniejszych wiekach. Znaczenie Upity zmalało gdy siedzibę starostwa przeniesiono do Poniewieża. Upita to teren archeologicznych ciekawych odkryć.
Dzisiaj w Upicie jest kościół św. Karola Boromeuszka (zbudowany w 1878 roku na fundamentach wcześniejszego kościoła z 1742

Upniki - Upninkai. Litwa wies połozona na lewym brzegu rzeki Świeta w rejonie Jonava. Nazwa wzmiankowana po raz pierwszy w 1442 z woli Krystyna Ościka z Kiernowa który był pierwszym znanym władcą ziem Upninkai. Jego syn Radziwiłł Ościkowicz zbudowł pierwszy kościół przed 1477 roku. Kościół był protestancki do 1650 roku . W 17 wieku, Upninkai konkurowały o wpływy z Wiłkomierzem W 1842 roku spłonęły i już nie odzyskały swojej świetności. Obecny neoklasycystyczny rzymskokatolicki kościoł Michała Archanioła otoczony jest kamiennym ogrodzeniem. Obok kościoła stoi drewniana dzwonnica.

Użpol Užpaliai lub Uszpole – na Litwie, w okręgu uciańskimw rejonie uciańskim, siedziba starostwa Użpol, 17 km na północ od Uciany, na lewym brzegu rzeki Šventoji.
Jest tu kościół katolicki z XIX wieku i cerkiew św. Mikołaja

Uzugośćie- Užuguostis– na Litwie w rejonie preńskim w okręgu kowieńskim. Pierwszy drewniany kościół. zbudowany w 1495 r W drugiej połowie XVI wieku. Był tu Kościoł Ewangelicko-Reformowany.
Wiadomo że w 1747 r .Ludwik Pac zbudował nowy drewniany kościół. I utworzona zostala szkoła parafialna. Po tym jak w 1898 r. Kościół został spalony. W latach 1899 - 1.902 r. parafiani zbudowali z kamienia i cegły obecny kościół p.w. Kościół St. Piotra i Pawła neogotycki , z fragmentami baroku zbudowany na planie prostokąta, z 2 wieżami.

Vente - Ventės niem. Windenburger, przylądek na Litwie w rejonie szyłokarczemskim nad Zalewem Kurońskim na południe od wsi Ventė. W 1360 roku na półwyspie krzyżacy postawili kościół oraz zamek Windenburg, który został później zniszczony przez fale zalewu. Kamienie z zamku zostały wykorzystane do budowy murowanego kościoła. W 1700 roku zawalił się także nowy kościół, z którego budulec pięć lat później wywieziono do położonych nieopodal Kint, tam wykorzystany do budowy miejscowego kościoła Na przylądku zachowanła się jedenastometrowa pruska latarnia morska pochodząca z 1863 roku. W 1929 roku z inicjatywy profesora Tadasa Ivanauskasa w okolicy przylądka powstała jedna z pierwszych w Europie stacji obrączkowania ptaków. Ośrodek nadal jest czynny. W latach 1975–1986 przebudowano brzegi półwyspu. Jego brzegi zostały wzmocnione poprzez wyłożenie ich kamieniami. Wybudowano także 250-metrowe molo. Celem tych prac było zabezpieczenie przylądka i stacji przed zimowymi sztormam.

Verpena - Verpenos – na Litwie w okr. szawelskim w rej. kielmskim 1,5 km na północ od Kelme , w pobliżu drogi A12 Ryga - Siauliai - Taurogi - Kaliningrad. Drewniany Kościół p.w. św Anny był już w 1775 r. Obecny piękny drewniany kościół zbudowano 1901 - 1908 r.

Vilūnai –Litwa. Miejscowość położona w okręgu kowieńskim w rejonie koszedarskim
5 km na południe od Kronie , przy drodze Antakalnis -Jieznas - Alytus - Merkinė .
Kościół p.w. św. Piotra i Pawła zbudowany w 1810 r

Wędziagoła albo Wendziagoła , (ros.Вендзягола), (żmudz.Vandiuogala), (lit.Vandžiogala)- miejscowość połozona na północ od Kowna ,nad rzeką Urkos . w okręgu kowieńskim, w rejonie kowieńskim, KOścioł drewniany Św. Trójcy . wybudowany w 1.655 r , obok drewniana dzwonnica. Vandžiogalos wymienione w źródłach pisanych od 1384 roku . Odbywały się tu walki z Krzyżakami. W 1643 r. nadano przywilej urządzania targowisk. 1.817 m. miasto spalone. Powstanie w 1863 roku. Pozostawiło bolesne ślady . 30 rodzin deportowano na Syberię . Także okupacja hitlerowska zniszczyla część społeczeństwa.
Obecny kościół zbudowano w 1830 r. Przy kościele cmentarz na ktorym wiele grobów zabytkowych z inskrypcjami czysto polskimi. Na cmentarzu m.in. kwatera grzebalna Miłoszów.
Zapraszam do oglądania albumu .

Wejwery -Veiveriai – w okręgu kowieńskim w rejonie preńskim zlokalizowane przy drodze Mariampol-Kowno. Siedziba starostwa
Po raz pierwszy miejscowość wzmiankowana w 1744 roku. Była tutaj stacja pocztowa przy trakcie Suwałki-Kowno, którą po zbudowniu kolei warszawsko-petersburskie zlikwidowano
A potem tu utworzono seminarium nauczycielskie, ewakuowane w 1916 roku do Rosji.
Jest w Wejwerach kościół murowany rzymskokatolicki (pierwotny drewniany wzniesiony w roku 1853 przez Józefa Godlewskiego)

Wenta - Venta ,na Litwie, położone w okręgu szawelskim, 12 km od Wiekszni, w rejonie okmiańskim. na prawym brzegu Windawy, 9 km od Papile (lit. Papilės) Biegnie tędy autostrada Kuršėnai - Możejki. Jest też kolei łącząca Możejki - Siauliai. Wenta powstała w 1966 roku w wyniku połączenia dwóch osad Bauskas i Purviai.
W 1972 roku zostało otwarte gimnazjum . Przed 1991 r.była częścią Litewskiej SRR. Od 1991 roku, jest częścią Litwy. W 1995 roku otrzymała status miasta.. W roku 2009 zbudowano tutaj Kościół Niepokalanego Poczęcia NMP

Widukle - Vidukle - na Litwie w okręgu Kowno w rejonie Rosienie. W 1806 roku biskup żmudzki Józef Arnulf Giedroyć wzniósł tu drewniany kościół p.w. Św. Krzyża. W pobliżu kościoła drewniana dzwonnica z 1842 r. z zabytkowym dzwonem z 1644 r.
Kościół jest otoczony ogrodzeniem z arkadową bramą, zbudowanym w latach 1842-1845

Widziniszki- Videniškiai -na Litwie w rejonie malackim w okr. Uciańskim przy drodze 115 Ukmergė - Moletai. Pierwsza wzmianka pojawia się w kronikach w 1373 r. Miejscowość dwukrotnie (1373 i 1375 r.) niszczona była przez krzyżowców. W 1618-1684 zbudowany zostal Kościół pw. Św. Wawrzyńca (odrestaurowany w latach 1800-1910). Wieża kościoła ma 42 m. wys. Klasztor Augustianów założono w 1745r. a zamknięty został w 1832 roku.

Widziszki - Vidiškiai - na Litwie w okręgu wileńskim w rejonie Wiłkomierz, po obu stronach drogi A6 -Kowno - Zarasai -Daugavpils na prawym brzegu rzeki Sventoji, Osada jest wymieniona w źródłach historycznych z lat 1502. W 1703 miasto otrzymało prawa do cotygodniowych dni rynkowych i jarmarków. Pierwszy kościół był drewniany a po jego spaleniu się w 1840 r wzniesiony został w latach 1844-1853 kościół murowany pw. Św. Trójcy. Na terenie przykościelnym cmentarza jest kaplica na której umieszczone są tablice pamiątkowe z inskrypcjami rodziny Kossków dawnych właścicieli Widziszek. Przy kościele jest 2-pietrowa murowana dzwonnica. Kościół otoczony jest murem kamiennym. Miejscowy cmentarz na którym jest murowana kaplica z czerwonej cegły także ogrodzony jest kamiennym murem.
Widziszki są siedzibą starostwa.

Wiejsieje Veisiejai na LItwie w rejonie Lazdijai, założone w 1501 roku. W XVII-XVIII wieku dobra były własnością rodu Massalskich. W 1525 roku zyskały prawa miejskie, a w 1526 wybudowano pierwszy kościół . Obecny p.w. Św. Jerzego pochodzi z 1817 r.
W latach 1885-1887 mieszkał i pracował tutaj jako okulista Ludwik Zamenhof, twórca esperanto
Dzisiaj Wiejsieje są siedzibą gminy.

Wielona- Veliuona – na Litwie,tuż nad Niemnem, w w okręgu tauroskim w rejonie jurborskim.
Znaleziska archeologiczne wskazują, że już w epoce kamiennej żyli tutaj ludzie. i że tu istniało pogańskie sanktuarium Wellony a potem gród Janigeda zniszczony przez Krzyżaków w 1318 r. W tym miejscu był zamek Friedenburg w XIV w.jedna z najważniejszych twierdz na prawym brzegu Niemna.Obok na gorze Giedymina (Giedymino pilakalnis) wg legendy miał się znajdować grób ks. Giedymina który zmarł w 1341 r. Inna legenda głosi że w Wilnie. Dobra wielońskie od XV w. należały do królewskich dóbr stołowych i były dzierżawione przez możnych rodów litewskich. W XVIII w były własnością polskiego księcia Józefa Poniatowskiego. W XIX w. właścicielami byli Zalewscy, a tuż przed I wojną światową kupił P. Wakselis. W Wielonie jest Kościół Wniebozięcia Najświętszej Marii Panny założony przez Witolda wielokrotnie rozbudowywany

Wieprze Vepriai - na Litwie, położone w okręgu wileńskim, w rejonie wiłkomierskim nad jeziorem o tej samej nazwie. Niegdyś były grodem warownym, chroniącym ziemie litewskie przed napadami z zachodu, W Wielkim Księstwie litewskim, siły wielkiego księcia litewskiego Witolda Kiejstutowicza zaatakowały i zdobył zamek wieprzański w 1384. Gdy tylko zagrożenie minęło, zamek został przekształcony w dwór stanowiący własność kolejno wielu szlacheckich rodzin m.in. Kęsgaiła, Ogińskich Tyzenhauzów, Kossakowskich, Romerów, Podberskich, Platerow. Pierwsza parafia była tutaj w 1845r Obecny murowany neogotycki kościół p.w. Św. Maryi Królowej Różańcowej wybudowany w 1910 r wg proj.Władysław Stipulkowkiego. w czasie II WŚ kościół został zniszczony i utracił dzwonnicę. Obecnie odrestaurowany otoczony jest kamiennym parkanem. W rocznice 100-lecia kościoła ufundowano dzwony które ustawione zostały na przykościelnym terenie. W centrum miejscowości – kapliczka na cześć Konfederacji Barskiej i piękna rzeźba kobiety

Wierzbołów - Virbalis,( pierwotnie Nowa Wola) – na Litwie, w okr. mariampolskim, w rej.wyłkowyskim, 12 km od Wyłkowyszek. W 1593 r Wierzbołów otrzymał prawo magdeburskie. W 1554 r był już tutaj drewniany kościół,.Miasto królewskie w 1782 roku. Kościół murowany wybudowali Dominikanie w latach 1785 - 1819. Świątynię ewangelicko-luterańską zbudowano w 1878 r Na cmentarzu jest kaplica grobowa z pocz. XX w., którą ufundował Mikołaj Franciszek Rekosz który zmarł w 1911r.

Wieszwile Viešvilė – na Litwie, w okręgu tauroskim w rejonie jurborskim, siedziba gminy, (Wieszwile Viešvilė są położone przy drodze Kowno - Klajpeda ( 24 km na zachód od Jurborka i 37 km na wschód od Pojegów,). Znajduje się tu kościół katolicki z XIX wieku p.w. Przemienienia Pańskiego z 1863 r ,