Portal w rozbudowie, prosimy o wsparcie.
Uratujmy wspólnie polską tożsamość i pamięć o naszych przodkach.
Zbiórka przez Pomagam.pl

Powstanie Styczniowe - uczestnicy

Największa baza Powstańców Styczniowych.
Leksykon i katalog informacji źródłowej o osobach związanych z ruchem niepodległościowym w latach (1861) 1863-1865 (1866)

UWAGA
* Jedna osoba może mieć wiele podobnych rekordów (to są wypisy źródłowe)
* Rekordy mogą mieć błędy (źródłowe), ale literówki, lub błędy OCR należy zgłaszać do poprawy.
* Biogramy opracowane i zweryfikowane mają zielony znaczek GP

=> Powstanie 1863 - strona główna
=> Szlak 1863 - mapa mogił i miejsc
=> Bitwy Powstania Styczniowego
=> Pomoc - jak zredagować nowy wpis
=> Prosimy - przekaż wsparcie. Dziękujemy

Szukanie zaawansowane

Wyniki wyszukiwania. Ilość: 2561
Strona z 65 < Poprzednia Następna >
Franciszek Gembicki
syn Walentego, ur. ok. 18 13 na Kowieńszczyźnie, szlachcic gub. augustowskiej, zarządca w dobrach Czerwony Dwór hr. Benedykta Tyszkiewicza pod Kownem. Aresztowany 10 lipca 1863i oskarżony o kontakty z powstańcami i niedoniesienie władzom o ich bytności w majątku, którym zarządzał (w wyniku śledztwa oddalono pierwszy z zarzutów, ale potwierdzono drugi: Gembickiego uznano winnym niedoniesienia o ukrywaniu się powstańców w lasach należących do majątku oraz o wstąpieniu niektórych dzierżawców do oddziałów powstańczych). Jako osoba „nieprawomyślna pod względem politycznym" został, na podstawie konfirmacji zastępcy nieobecnego w tym czasie Murawiowa z 24 maja 1864, zesłany w trybie administracyjnym na zamieszkanie pod ścisłym dozorem policji w gub. kazańskiej, majątek podlegał sekwestrowi. Wysłano go nie później niz I czerwca 1864. Przybył do Jadrynia z żoną Honoratą 1 córką Sabiną 16 października 1864. Od dnia przybycia otrzymywał zasiłek ze skarbu państwa w wysokości 6 rubli miesięcznie. W ciągu 1867 roku sprawnik pow. jadryńskiego tak charakteryzował Gembickiego: „Żyje spokojnie, koresponduje ze znajomymi" (styczeń), „Żyje skromnie (czerwiec), „Rodzina razem z nim, korespondencja niewielka" (sierpień). 17 października 1867 Gembicki wyjechał do Kazania, skąd udał się w dalszą podróż do Królestwa Polskiego (według innych źródeł: w 1866 rodzina miała przebywać w kraju — może chodzi tylko o żonę 1 córkę).
Mamert Giedgowd
Były dymisjonowany oficer moskiewski. Działał w olszańskim i podążył do Kuszłejki. Przybył tam na początku kwietnia i został skierowany do tworzenia oddziału stając na czele wyprawy. Powierzono mu 30 ludzi, w liczbie których był Bitis spełniający urząd intendenta i przewodnika. Włościanie wyręczali powstańców w trudniejszych wojennych obowiązkach. Sami nawet utrzymywali wedety i posterunki, śledząc w najodleglejszych punktach obroty wroga. Zwożono zewsząd bez rozkazu lub prośby żywność, obuwie, odzienie, bieliznę, szarpie uzbierane w ubogich strzechach wiejskiego ludu. Ochotników byłoby tylu, na ilu wystarczyłoby broni. Szczupłe jednak zapasy wystarczyły na stu sześćdziesięciu ludzi, z którymi Giedgowd wymaszerował na powrót ku lasom Kuszłejki. Wkrótce zaczęli się zgromadzać żołnierze uwolnieni na święta. Oddział wzrósł niemal do 300 osób. Energiczny i roztropny umysł Giedgowda był duszą wszystkich. Wymowny, a szczerze miłujący lud, trafiał do jego serca i zyskiwał miłość żołnierzy. Młody Giedgowd szanując wiek Kuszłejki oddawał mu hołd należny, ale sam rządził oddziałem roztropnie i odważnie. W pierwszych dniach kwietnia oddział znajdował się w pobliżu moskali. Giedgowd wyjechał z lasu, pragnąc obliczyć siły nieprzyjaciół i kierunek w jakim zmierzali. Nierozważny, zanadto się oddalił, poczem odcięty od lasu wpadł w ręce Moskwy dostając się do niewoli. Bez tej moralnej podpory oddział Kuszłejki widocznie chwiać się począł. Giedgowd korzystając z nocy, bez butów i bez odzienia wymknął się jednak przez straże moskiewskie i uciekł szczęśliwie. Wynalazł naprzód Kuszłejkę, zebrał kompanję i skutkiem niezmordowanej czynności Bitisa w przeciągu kilku dni zgromadził do pięciuset osób. W drugiej połowie kwietnia przybył Pujdak z wiadomością o Moskwie. Nie usłuchano rady Bitisa, pragnącego zrobić zasadzkę, z której Moskwa nie wyszłaby bezkarnie. Przyczyną tego było coraz to wzrastające nieporozumienie między Giedgowdem i Kuszłejką. Porządek zaprowadzony przez Giedgowda chwiać się począł z przyczyny nieposłuszeństwa. Dla uniknięcia Moskwy przedsięwzięto pochód w stronę Cytowian, gdzie Pujdak zostawił kilkunastu rozbitków z oddziału Cytowicza. W czasie pochodu miała miejsce pod Zyłajciami mała utarczka z Moskwą. Pół kompanji Kuszłejki walczyło z 2ma kompanjami Moskwy i gdyby nie noc, powstańcy byliby rozproszeni, skutkiem źle obmyślanego planu i niemożebności kierownictwa. Nieporozumienie Giedgowda z Kuszłejką coraz to się zwiększało, przybierając rozmiary zatrważające. Gdy i zebrana rada wojenna nic roztrzygnąć nie potrafiła, Giedgowd rozciął węzeł, oddzielając się z dwiestu oddanymi sobie ludźmi w zamiarze wcielenia się do oddziału ks. Mackiewicza. Oddzieliwszy się od Kuszlejki z obozu pod Dychtoryszkami. Z Giedgowdem poszli Bitis i Pujdak. W 250 piechoty i 30 jazdy zostali rozbici został pod Mażolami, stracili całą amunicyę i ruchomości wojskowe. W kilkanaście osób ruszyli do Laudy w celu zebrania wiadomości o ks. Mackiewiczu. Oddzielenie się i samowolna uzurpacja władzy jakkolwiek w dobrym celu użyta, źle oddziaływała na oficerów i żołnierzy. Karność była zachwianą i wszczynały się kłótnie, to Szulca z Giedgowdem, to znowuż Bitisa z Pujdakiem. Przy całem rozprzężeniu Giedgowd szczęśliwie doprowadził kompanję aż do lasów krakinowskich (krokowskich), gdzie się naówczas znajdował Laskowski i ks. Mackiewicz obozując po klęsce birżańskiej. Kompanja Giedgowda, wcieliła się pod nazwą czwartego bataljonu. Odtąd Giedgowd jako dowódca bataljonu uczestniczył we wszystkich wyprawach Laskowskiego, nim dostał dymisję (w początkach czerwca), a na jego miejsce został mianowany Pujdak.
Bronisław Gieysztor
Bronisław Marian Nikodem Gieysztor, herbu własnego. Ur. 15.9.1843 (lub 1842) Zabieliszki, pow. kowieński, zm. 1893 Szałtupie. syn Stefana i Józefy Oskiero. Ochrzczony w Kiejdanach. Uczył się w Instytucie Szlacheckim w Wilnie, następnie w 1862-3 studiował na UJ na Wydziale Filozoficznym, skód w 1863 został wezwany przez matkę na Litwę. Brał udział w w powstaniu w partii Sierakowskiego i był ranny w bok i w rękę w (gdzie zginął jego brat Józef). Wzięty do niewoli i osadzony w więzieniu. W marcu 1864 skazany na wysłanie do gub. orenburskiej. W trybie administracyjnym został jednak wysłany do gub. permskiej na zamieszkanie. 12.5.1864 przybył do Ufy gdzie 16.6.1864 uzyskał prawo do przeniesiania do Cywilska w gub. kazańskiej, gdzie przebywali rodzice. Pozostawał pod dozorem policyjnym - w opinii cywilskiego sprawnika "prowadził się skromnie". Po powrocie w 1867 zamieszkał w Prenach w pow. mariampolskim a później w Warszawie. Tu dokończył studia na Wydziale Prawniczym i i kupił dom przy ul. Leszno a następnie Żórawiej 10. Działał w Towarzystwie Zachęta, Towarzystwie Tatrzańskim, Kasie im. Józefa Mianowskiego, miał wkład w powstanie uzdrowiska w Nałęczowie. W ramach Towarzystwa Dobroczynności zarządzał bezpłatną czytelnią na Pradze. Przyjaźnił się z Bolesławem Prusem, odwiedzał go Henryk Sienkiewicz. Po utracie władzy w nogach przeniósł się do majątku bratowej Jadwigi do maj. Szałtupie gdzie zmarł. Pochowany w grobach rodzinnych w Prenach.
Franciszek Gorczyca
Był najbardziej szanowanym przez strzelnian lekarzem okresu powstania styczniowego. Leczył powstańców styczniowych w lazarecie utworzonym przez Emilię Sczaniecką. Karol Ferdynand Gorczyca urodził się około 1816 r. w Ełku na Mazurach, w Prusach Wschodnich, w rodzinie protestanckiej wyższego nauczyciela Gimnazjum Ewangelickiego w Ełku prof. Gortzitzy. Był absolwentem gimnazjum w Ełku, a po jego ukończeniu zgodnie z wolą rodziców rozpoczął studia na Uniwersytecie Albertyna w Królewcu. Jednym z ważniejszych celów uczelni było kształcenie duchownych protestanckich. Tam też studiował teologię ewangelicką. Gdy stwierdził, że jednak teologia to nie to o czym marzy, przerwał studia i podjął naukę na Uniwersytecie Medycznym w Greifswaldzie (Gryfii), którą ukończył w 1842 r. Po odbyciu stażu w 1843 r. zamieszkał w Strzelnie. Był najbardziej szanowanym przez strzelnian lekarzem okresu powstania styczniowego. W 1848 r., po objęciu praktyki lekarskiej w Strzelnie poślubił w miejscowym kościele ewangelickim 30-letnią wdowę Johannę Nehring. 23 marca 1848 r. wszedł w skład miejscowego Komitetu Narodowego Polskiego. Również, gdy wybuchło powstanie styczniowe, będąc lekarzem w Strzelnie, przystąpił do leczenia rannych powstańców w powstałym tutaj z inicjatywy Emilii Sczanieckiej lazarecie powstańczym. W 1865 r. współtworzył Towarzystwo Pożyczkowe (późniejszy Bank Ludowy) w Strzelnie, stając na jego czele. W 1878 r. jako jeden z piątki Polaków znalazł się w składzie rady miejskiej. W latach 1880-1891 pełnił funkcję radcy sanitarnego. Wśród strzelnian miał wielu przyjaciół, w tym wśród strzeleńskiego duchowieństwa katolickiego. Nie szczędził pieniędzy wspierając finansowo działalność charytatywną Kościoła. Z jego środków finansowych można było przeprowadzić wówczas m.in. remont drewnianego kościoła św. Barbary w Rechcie. Jego marzeniem było, by po śmierci spoczywać we wspólnym grobie ze swoimi przyjaciółmi, a w związku z tym, że od dawna czuł się katolikiem, tuż przed śmiercią przyjął wobec księdza katolickiego wyznanie rzymskokatolickie. Zmarł 20 kwietnia 1892 r. Eksportacja ciała odbyła się do kościoła św. Trójcy. Zmarłego pożegnał ks. Antoni Kantecki, zaś w ostatniej drodze towarzyszyło mu 8 księży i tłumy strzelnian. Pochowany jest na starej strzeleńskiej nekropolii.
Strona z 65 < Poprzednia Następna >