Powstanie Styczniowe - uczestnicy

(1828-1894), książę, syn Adama. Od 1856 r. wspólnie z ojcem kierował Hotelem Lambert. W maju 1863 r. mianowany głównym agentem dyplomatycznym RN. W kwietniu 1864 r. złożył dymisję i wezwał RN do zakończenia powst. Wycofał się z życia politycznego po 1870 r. i osiadł w Galicji

Czekotowski (właściwa wersja nazwiska). żył w latach 1832-1882, zmarł w Smoleńsku.Był doktorem medycyny, Sybirakiem.Przyjażnił się z J. Kalinowskim i Jakubem Gieysztorem.Został skazany za współpracę z organizacjami powstańczymi na wygnanie.Był powstańczym naczelnikiem Mińska w 1863r. Skazany na ciężkie roboty był w Ufie, Irkucku. Przed wyjazdem na zsyłkę ożenił się w więzieniu z Kazimierą Bulewską, która towarzyszyła mu na zesłaniu. W 1877r wyjechali do Smoleńska. Tu miał rozległą praktykę lekarską. Zmarł nagle, pochowany na katolickim cmentarzu. Zostawił troje dzieci: Jana, Piotra i Malwinę.

Urodziłem się we wsi Cekowie ziemi kaliskiej, 14.II.1846 r. Ojciec mój. b. listopadowiec wychował mię w srogim wojskowym rygorze ćwiczył w szermierce, strzelaniu i konnej jeździe. Ten sposób wychowania był dla mnie zbawienny, bo w powstaniu styczniowem ułatwiał i łagodził mi ciężka dolę partyzanckiego życia Za udział w zbrojnem powstaniu (w oddziałach Parczewskiego i Taczanowskiego) deportowany za Wołgę zaliczony byłem w sołdatyty. Po kilku latach tej kary w czasie wojny z Turcja o niepodległość Bułgarii komenderowano mię na Krym do fortecy Kiercz-Jenikole będącej wówczas na stopie wojennej. Rosja pod Plewną poniosła wielkie straty w żołnierzach, a szczególnie w oficerach. Aby tę lukę zpełnić, zaproponowano mi udać się do szkoły wojskowej. Udałem się więc do Odessy, gdzie po zdaniu wstępnego egzaminu. zostałem przyjęty. Po dwuletnim kursie — nominowano mię oficerem i wcielono do 134 pułku, w którym przesłużyłem 24 lata. W 1902 r. wystąpiłem z wojska do dymisji jako podpułkownik. W czasie tej służby carowi — otrzymałem ordery ś-go Stanisława III kl. i ś-tej Anny III kl.. oraz medale srebrny, a także branżowy za wojnę turecka. Od rządu polskiego, jako weteran styczniowiec. otrzymałem w 1924 r. „Krzyż Walecznych". Potężna ku Ojczyźnie miłość — pchnęła mię do czynu nad siły bo do wierszowania swych uczuć.

książę, syn Kaliksta, urodzony z Kropińskiej, córki jedynej jenerała Ludwika Kropińskiego, mój kolega z kijowskiego uniwersytetu, w którym zaliczał się do słuchaczy wydziału przyrodniczego. Aresztowany za udział w organizacji powiatu włodzimierskiego gub. wołyńskiej, przyjął na siebie jako bezżenny winy naczelnika powiatu, człowieka starszego i obarczonego obowiązkami rodzinnemi. Dzięki posiadanym stosunkom bawił w Usolu niedługo, w czasie zaś swego tam pobytu mieszkał współnie z Juljanem Kędrzyckim w domu wdowy Kołominowej, którego parter zajmowali Romanowie Bnińscy. Opuszczając Usol wpisał Czetwertyński do mego albumu kilka wierszy, które zakończył słowami:,,I ja byłem w Arkadji", a Arkadją tą miał być Usol! Po powrocie do kraju ożenił się z hrabianką Marją Uruską. Jest ojcem trzech córek, z których dwie zamężne, jedna za Zamojskim, druga za Tarnowskim, i trzech synów, którzy pokończyli wyższe zakłady naukowe. Najstarszy z nich Seweryn, ożeniony z hr. Przeżdziecką, córką Gustawa, zapowiada się jako myślący obywatel kraju. Czetwertyński Włodzimierz założył w dobrach żony Milanowie piękną rezydencję i starannie utrzymywany ogród, przeniósł tam, uporządkował i wzbogacił połączone bibljoteki dziadka jenerała Ludwika Kropińskiego i teścia hr. Seweryna Uruskiego, tudzież archiwa rodzinne, które utrzymuje we wzorowym porządku. Pracuje przytem stale w Komitecie Dyrekcji Szczegółowej Siedleckiej, jako radca wybierany przez obywateli. Stosunki z kolegami szkół i wygnania utrzymuje na stopie właściwej i jest zawsze uczynnym w miarę możności. Co do stosunków z władzami rosyjskiemi, nie zdołał utrzymać się na stanowisku, wymaganym od Polaka patrjoty, czego idealny przykład miał w postępowaniu księcia Tadeusza Lubomirskiego. W ostatnich czasach wybrany został Czetwertyński prezesem Towarzystwa Dobroczynności w Warszawie, który to obowiązek spełnia dotychczas.

(ok. 1830-1899) Syn Józefa, pochodził ze szlachty z mińskiej gub. Studiował w Połocku w konstantynowskim korpusie kadetów. Był w randze podporucznika w korpusie grenadierskim kiedy wybuchło powstanie i miał walczyć przeciwko rodakom. Próbował złożyć dymisję, symulował chorobę, wreszcie wyjechał i wstąpił do powstania w pow. borysowskim. W oddziale Laskowskiego walczył w pow. ihumeńskim (awansował na sztabskapitana). Po rozwiązaniu oddziału nie zdecydował się na emigrację i zgłosił na policję. Po śledztwie został skazany na karę śmierci, którą zamieniono na ciężkie roboty do końca życia, potem na 20 lat. Katorgę odbywał w Siwakowej. Po kolejnych amnestiach i przejściu do kategorii osiedleńców przebywał w gm. Uryk, a następnie zatrudniał się do pracy jako oficjalista w prywatnych kopalniach złota. W 1874 r. przywrócono mu prawa stanu. Z żoną i trojgiem dzieci przebywał w olekmińskim okr. ja- kuckiej gub. Do kraju nie powrócił, zmarł prawdopodobnie w Nochtujsku nad rzeką Leną. Jego rodzina mieszkała potem w Maczy nad Leną.

(..) zjawił się w tej dobie w Warszawie człowiek obdarzony od natury niezwykłą energią, stanowczością i szybkością w działaniu. On to ocalił Komitet miejski i nadał mu tak szaloną siłę pędu, źe zmiatał i druzgotał wszystko przed sobą i jego biegowi w nieznaną dziedzinę przeznaczeń nikt i nic oprzeć się nie mogło. Tym człowiekiem, który tak decydujący wpływ wywarł na losy komitetu miejskiego, na losy spisku, a co najważniejsza na losy Polski, był znany nam ze swej działalności rewolucyjnej w Peters burgu, Jarosław Dąbrowski. Był to jeszcze w tej porze bardzo młody człowiek, liczący zaledwie 25-ty rok życia (urodzony w 1837 roku w Żytomierzu 2 ), a jednakże miał już za sobą całą przeszłość pełną przygód i twardych kolei. Oddany przez matkę Zofię z Falkenhagenów w dziesiątym roku życia do korpusu kadetów do Brześcia Litewskiego, stąd do szkoły artyleryjskiej w Petersburgu, wysłany został jako porucznik na Kaukaz, gdzie w strasznej wojnie wytępieni jaką tam prowadzono, urobił się na bardzo zdolnego oficera. Z ciężkiej tej szkoły życia, przez którą tyle młodzieży polskiej przechodziło, szkoły znaczonej krwią, wyniósł or der św. Stanisława, stopień porucznika artyleryi i opinią świetnego oficera. Dzięki tej opinii, po pięcioletnim pobycie na Kaukazie, pozwolono mu wstąpić do akademii sztabu jeneralnego w Petersburgu, jednego z najlepszych bezwątpienia zakładów tego rodzaju w Europie. Tutaj to, w tej szkole, w której podówczas bardzo wielu znajdowało się Polaków, Dąbrowski zawiązał liczne stosunki z młodzieżą polską, w celu obudzenia w niej drzemiących uczuć patryotycznych. W jego mieszkaniu w domu Kułagina na ulicy Oficerskiej, wynajętem na współkę z kolegami: Michałem Heidenreiehem, który miał w parę lat później stać się postacią historyczną pod pseudonimem Kruka, Ferdynandem Waraskim, niegdyś oficerem ułanów pułku Nowomirgorodzkiego i Hieronimem Staniewiczem, stale co środę schodzili się uczniowie trzech akademij wojskowych: artyleryjskiej, inżynierskiej i sztabu jeneralnego, oraz studenci uniwersytetu, instytutów: technologicznego, komunikacyi i z akademii leśnictwa (...) Zaopatrzony w list rekomendacyjny od Sierakowskiego do Karola Majewskiego, sam zresztą nie bez pewnych stosunków w Warszawie, jako krewny znakomitego pisarza i wysokiego urzędnika w Komisyi oświecenia, Józefa Korzeniowskiego, puścił się w tę podróż. W Warszawie zawiązał stosunki z całem stronnictwem ruchu, ze wszystkimi jego odcieniami, słuchał ich gorących mów i widząc wyraźne ich dążności powstańcze, zrazu zachowywał się bardzo chłodno, a nawet tu i owdzie mówił ze znajomością rzeczy człowieka fachowego, że na dzieje i zamiary, jakie przed nim rozwijano, nie mają żadnych szans powodzenia. (...) Ale to, czego nie mogły zrobić najbardziej płomieniste mowy spiskowców warszawskich, zrobiły pię kne oczy kobiety. W czasie swego pobytu zapoznał się z niejaką panną Pelagią Zgliczyńską, namiętną, czerwoną patryotką, jakiemi były prawie wszystkie kobiety tej epoki. (...) Wszelkie wątpliwości, wszelkie chłodne obliczanie szans zniknęło z jego umysłu; owładnęła nim, odurzyła go jak wyziew niezdrowy, miłość do kobiety i wszystko oblała jakiemś światłem, całkiem inaczej rzeczy przedstawiającem. W takiem usposobieniu duszy i serca, po dwutygodniowym pobycie w Warszawie, powrócił do Petersburga. (...) Sprawozdanie wygłoszone z właściwą Dąbrowskiemu siłą i energią słowa, w którem zdawał się brzmieć głuchy pomruk gotującej się do wybuchu Warszawy, wywarło rozmaite na słuchaczów wrażenie. (...) Ukończywszy świetnie swe egzamina, odkomenderowany został do Warszawy, nie bez usilnych o to zabiegów ze swej strony, gdyż ciągnęły go tam, nad Wisłę, piękne oczy ukochanej i wir gotującej się burzy. W randze adjutanta sztabu jeneralnego szóstej dywizyi piechoty, konsystującej stolicy polskiej i jej okolicach, puścił się w drogę. W Warszawie stanął w dniu 6 lutego 1862 r. i zamieszkał w hotelu Saskim pod Nr. 9, skąd później przeniósł się na Nalewki i stale się ulokował w domu Charczewskiej (Nr. 2256). Wkrótce jego figurka mała, szczupła, drobna, ale niezmiernie ruchliwa, przybrana w mundur adjutancki, znaną była wszystkim spiskowcom wielkomiejskim, i z właściwą Warszawiakom bystrością w odgadywaniu charakterów ludzkich i określaniu ich odpowiedniem, przezwano go ''Łokietkiem'', i ta nazwa została mu na zawsze, wielu go tylko pod nią znało, nie wiedząc, jakie właściwie miano nosi ten młody oficer, ruchliwy i czynny. (...) Dąbrowski lubiał chodzić pojedynkiem, działać na własną rękę, nie pytając się nikogo i nie radząc, znajdując chyba odpowiedzialność tylko przed własnem sumieniem ....

Maksymilian Dalbor urodził się 15 października 1839 r. w Poznaniu. Szybko został sierotą. Od 14 roku życia pracował w kancelarii adwokackiej. Potem był elewem rolniczym w Miłosławiu (po poparciu go przez hrabiego Mielżyńskiego). W 1860 r. został wcielony do wojska pruskiego. Tam dosłużył się stopnia sierżanta. Gdy dowiedział się o wybuchu powstania styczniowego zbiegł z jednostki wojskowej z Wrocławia w ubraniu cywilnym. Po ucieczce z Wrocławia dotarł do dóbr nadgranicznych nad Prosną, których właścicielem był Aleksander Szembek. Współdziałał w przemycie broni przez granicę, a w sierpniu 1863 r. pod pseudonimem „Ćwikliński” był podkomendnym w oddziale pułkownika Edmunda Taczanowskiego. Walczył 26 sierpnia 1863 r. pod Sędziejowicami, 28 sierpnia pod Borównem i tego samego dnia pod Szczercowem. Dzień później został ranny w bitwie pomiędzy Nieznanowicami a Kruszyną. Wówczas to Rosjanie wzięli go do niewoli. Trafił do szpitala w Warszawie, a następnie otrzymał paszport od konsula pruskiego z nakazem powrotu do Prus. On jednak tego nie uczynił i znów przyłączył się do powstania. Walczył w oddziale pułkownika Ludwika Żychlińskiego i Pawła Landowskiego „Kosy”. Miał wówczas stopień kaprala i dowodził dwudziestoma ludźmi. Na początku 1864 r. znowu trafił do niewoli, tym razem w lasach koło Maciejowic. Trafił później do cytadeli warszawskiej. Tam odbył się jego proces. 7 maja 1864 r. ''za udział w zbrojnym powstaniu'' został skazany na osiem lat ciężkich robót w twierdzach syberyjskich. 9 maja 1864 r. wyrok konfirmował namiestnik Królestwa Polskiego Fiodor Berg. Po półrocznej trasie pieszo trafił do Nerczyńska (przy pograniczu Chin i Mongolii). Tam pracował w kajdanach na nogach w podziemnej . Z powodu ciężkich warunków panujących w kopalni w 1865 r. wybuchł bunt, w którym uczestniczył Maksymilian Dalbor. Za udział w buncie został skazany przez Sąd Wojenny w Aleksandrowsku na czterdzieści batów i na kolejne dwa lata pracy w kopalni. 16 kwietnia 1866 r. zmniejszono mu jednak karę o połowę. W 1869 r. weszła w życie amnestia carska zwracająca wolność poddanym pruskim i austriackim. Żandarmi rosyjscy przekazali go Prusakom na moście w Toruniu. Wolność miał tylko i wyłącznie od cara, a czekało go jeszcze rozliczenie z cesarzem. Władze pruskie postawiły go przed sądem wojskowym, a ten za dezercję z pruskiej armii skazał go na więzienie w twierdzy głogowskiej. Przesiedział tam tylko siedem miesięcy, gdyż w 1870 r. wybuchła wojna francusko-pruska. Znów wcielono go do wojska pruskiego. Był szeregowcem w kompanii niemieckiej korpusu okupacyjnego i nadzoru nad jeńcami francuskimi. Z wojska zwolniony został po zakończeniu wojny w 1871 r. Maksymilian Dalbor liczył już wtedy 32 lata i miał spory bagaż doświadczeń życiowych. Wrócił do rodzinnej Wielkopolski, lecz nie mógł znaleźć tutaj pracy. W tym samym roku przeniósł się do Galicji i ukończył Wyższą Szkołę Leśniczą we Lwowie. Najpierw zarządzał majątkiem Wola Justowska pod Krakowem, następnie pracował w administracji dóbr i lasów prywatnych na Podolu, następnie pełnił tę samą funkcję, ale u Włodzimierza Dzieduszyckiego we Lwowie. Tę pracę stracił w 1907 r. … gdy już miał 68 lat. Następnie podejmował się bardzo mało płatnych prac w magistracie lwowskim, dorabiał też wyjazdami na sekwestrację. Zmarł 13 lipca 1923 roku w Krotoszynie i tu jest pochowany na cmentarzu.

z Górnego Śląska, syn hrabiego Apolinarego byłego oficera wojsk polskich z 1831 r., dowódzca małego oddziałku w Ostrołęckim, po kilkunastu potyczkach w jakich brał udział i zręcznie się zawsze wymykając nieprzyjacielowi, 12 listopada pod Porębą połączywszy się z oddziałami Ostanowskiego, Koźmińskiego i Nemethego w sile 200 strzelców, 25 kawaleryi zmuszają 2 roty nieprzyjacielskie do cofnięcia się, następnie 15 tegoż miesiąca w Zadobrzewiu gdy spoczywał sam z małym swoim oddziałkiem zaatakowany przez rotę piechoty i 50 kozaków, których razi celnemi strzałami z obsadzonego przez swoich dworu, gdy ten został podpalony, bagnetem otwiera sobie drogę do odwrotu ponosząc ogromną klęskę i oddział cały rozpierzchnięty, co go skłoniło przyjąć służbę w oddziale Chmielińskiego, ranny w potyczce pod Obiechowem, gdzie jako chorąży szedł na czele 1-széj kompanii do boju, odesłany do lazaretu w Szczekocinach, zkąd Iubo niewyleczony, wzięty przez nieprzyjaciela i zesłany na Syberię. W drodze podobno życie zakończył.