Powstanie Styczniowe - uczestnicy

były komisant zbożowy w Gdańsku, zamieszkały we Lwowie przy pl. Chorąższczyzny 6 (na parterze). Urodzony 16 lipca 1827 r. w miejscowości Ilińce, poczta Lipowieck, w guberni kijowskiej. Wdowiec z dwójką małoletnich dzieci, katolik. Przed powstaniem obywatel i sędzia pokoju powiatu berdyczowskiego. W powstaniu urzędnik cywilny i skarbnik. Pomagał do zebrania się powstańcom na punktach zbornych, uchyliwszy warty chłopskie. Następnie prócz innych czynów uratował po porażce pod Malinkami kasę oddziału i ją zabezpieczył przed rabunkiem, doręczając komitetowi powiatowemu Rządu Narodowego. Przeszło 2 lata był więziony w fortecy w Kijowie, pozbawiony majątku, skazany na Sybir, skąd wrócił do kraju p 10 latach. Wyjechał do Prus, skąd został wyrugowany. Powołał się na świadectwo dr. Krajewskiego i Jodłowskiego w Krakowie oraz Ludwika Kozłowskiego, hr. Romana Bnińskiego, posła Józefa Popowskiego, z którymi przebywał w Irkucku, a także mieszkających we Lwowie: dr. Cypriana Tokarskiego, Leona Syroczyńskiego, L. Zielonkę. Zobowiązał się do wpłacenia wpisowego w wysokości 1 florena i rocznej składki w wysokości 3 florenów. Oświadczenie podpisał 6 maja 1888 r. Przyjęty na członka czynnego 8 maja 1888r.

Brał udział w przygotowaniach do powstania w mohylewskim. Mieszkał razem z 4 innymi studentami w Horkach (tj. Jastrzębskim, Jankowskim, Sawickim i Łappą). Przy czyszczeniu broni śmiertelnie raniony przez Adama Jastrzębskiego. Do zdarzenia doszło o 3 po południu i groziło dekonspiracją przygotowań. Ciało ukrył dziesiętnik Jankowski. Władza nazajutrz znalazłszy jego ciało pod łóżkiem uznała, że chciał powstrzymać powstanie. Dlatego jego dwaj bracia otrzymali z Moskwy propozycję za darmo studiów w korpusie kadetów w Moskwie. Było to dużą pokusą dla zubożałej rodziny. Antoni Moczulski otrzymał list od zabójcy brata datowany 15.10.1902 w którym ze łzami w oczach wyjaśniał tragedię. Jeden z braci przebywając we Władywostoku po wielu latach wrócił do ojczystego języka, stał się żarliwym patriotą i dzielnie pracował na niwie ojczystej.

żołnierz wojsk powstańczych w 1863 r., dziennikarz i poeta. Po ukończeniu gimnazjum w Buczaczu poszedł w 1863 r. na pole walki. Później trudnił się guwernerką. Następnie dostał się do redakcji „Kraju” w Krakowie. Później czas jakiś pracował w „Gazecie Narodowej”, następnie wszedł do redakcji „Dziennika Polskiego” i w niej spełniał swe funkcje aż do zgonu, który nastąpił 17 lipca 1889 r. we Lwowie po kilkudniowej chorobie na zapalenie płuc w 47 roku życia.

ur. w r. 1841 w Tarnopolu. Jako słuchacz uniwersytetu w kwietniu 1863 r. wyruszył bo powstania wyszedłszy z Tarnopola wraz z Alfredem Posuchowskim, auskultantem sądowym i Henrykiem Górskim, studentem gimnazyalnym. »Pocztą obywatelską* przybyli nad granicę do Rudy Różanieckiej i przez chłopa przewodnika przeprowadzeni zostali z kilkunastu innymi przez rzekę Tanew. Po drugiej stronie kordonu chcieli się połączyć ze znaczniejszym oddziałem, który w tej okolicy miał się zorganizować. Zamiast oddziału, jakiego się spodziewali, zastali jedynie naczelnika oddziału, Lelewela Borelowskiego, dalej adjutanta tegoż i jednego szeregowca, stojącego zdaleka od nich z rewolwerem w ręku na straży. Zwiększony w ten sposób oddział nie miał broni i dopiero w tydzień później doszedł lasami na miejsce, w którym oczekiwały bryki z bronią. Oddział zwiększył się tymczasem do liczby czterdziestu i zaopatrzył się w dobrą broń, w karabiny austryackie. W kilkanaście dni później oddział zwiększony do liczby około 300 ludzi, stoczył z Moskalami potyczkę pod Cnruśliną, gdzie opadły go cztery roty moskiewskie, liczące 1200 ludzi wraz z 2 armatami. Moskale otoczyli oddział z dwóch stron i zadali mu klęskę. Podczas utarczki został Ingwer raniony w ramię ponad obojczykiem i zaraz w nocy przewieziony bryką do miasteczka Opola, i tu w szkole opodal klasztoru Pijarów, zamienionej na tymczasowy szpital pozostało w lazarecie kilkunastu rannych, gdzie aptekarz z Tarnopola, Józef Pineles pełnił obowiązki aptekarza i felczera. W tym lazarecie leczył się Ingwer przez trzy tygodnie, poczem przez tydzień przebywał w pewnym domu obywatelskim w sąsiedniej wsi nad Wisłą. W pobliżu znajdował się oddział Wierzbickiego, b. pułkownika tureckiego, do tego też oddziału wstępuje Ingwer i z nim przebywa utarczkę pod Kraśnikiem a po złączeniu się z oddziałem Grzymały pod dowódctwem Kruka ponownie pod Chruśliną na szosie koło Janowa, gdzie atak moskiewski nie udał się, wreszcie oddział pod Żyżynem odnosi walne zwycięstwo wycinając w pień kilkuset nieprzyjaciół, zabierając kasę moskiewską, dwie armaty itd. Po potyczce tej zapadłszy na zdrowiu utrzymuje Ingwer urlop, z końcem sierpnia udaje się do Opola, gdzie pozostaje do końca września. Gdy w okolicy pojawił się oddział Leniewskiego, złożony z około czterystu ludzi, wstępuje do tego oddziału i pozostaje w nim aż do końca grudnia, stacza cztery potyczki mniejsze, w ostatniej z nich wraz z oddziałkiem z 10 ludzi zostaje odcięty od swego oddziału i z nimi, jak i z wozem, zawierającym broń, do końca grudnia przedziera się za swym dowódcą. W czasie tej włóczęgi napotyka pewnego razu na znakomicie zorganizowany zastęp Kruka, który nie przyjmując ze słusznych przyczyn oddziału pieszych, wskazał mu jednak kierunek drogi, którym postępując zetknął się Ingwer w dniu 24. grudnia z dawnym swym oddziałem. Wskutek choroby na zarządzenie Wrońskiego, adjutanta Leniewskiego, opuszcza oddział z powodu grasujących licznych rot moskiewskich wyprawiany z dworów czemrychlej w dalszą podróż napotyka na zastęp nieprzyjacielski, przed którym jednak zręcznie się usuwa wjeżdżając w parów, po raz drugi w kilka dni później zajeżdżają mu drogę kozacy i gdy »wykręty« nie budzą u nich zaufania, powstańca naszego prowadzą do Piasków Luterskich, gdzie przeprowadzony został przed majora Pawłowa, w kilka dni później przewieziony do Lublina i osadzony w zwykłem więzieniu. Po pewnym czasie odstawiony zostaje przed sąd wojenny a gdy wzbraniał się wydać nazwiska swych towarzyszy, skazany został na osiedlenie w Syberyi. Wraz z 40 towarzyszami prowadzony przez konwój udaje się następnie pieszo z Lublina do Warszawy, gdzie tydzień przesiedział w cytadeli i w dniu 19. marca wyrusza koleją z Warszawy w dalszą podróż do Petersburga, dalej do Moskwy, dokąd przybył w towarzystwie już tylko 29 towarzyszy. Tu skazańcy-towarzysze wspólnej doli przesiedzieli w cyrkułowem więzieniu policyjnem a następnie ze zmienionym konwojem a i wzmocnionym tak, że na jednego powstańca przypada! jeden żandarm, przybywają do ostatniej stacyi kolei żelaznej w Niżnym Nowogrodzie. W czasie wiosennych roztopów okropna droga do Tobolska trwała 23 dni dniem i nocą. Na miejscu tymczasowego przeznaczenia wstrzymano konwój, gdyż z powodu ciągłych roztopów dalsza droga była wprost niemożliwą. W Tobolsku przebywał Ingwer od marca do pierwszych dni lipca. Liczne rzesze skazanych dochodziły w tem mieście do trzech tysięcy, wykłady, pogadanki a nawet próba utworzenia teatru —urozmaicały życie wśród ponurego wyglądu sybirskiego krajobrazu. Porządkiem etapowym z początkiem lipca udał się Ingwer w dalszą drogę i wreszcie w grudniu stanął w guberni jenisejskiej, parafii aczyńskiej, we wsi Marjasowej, gdzie wraz z drugim towarzyszem Ks. Dr. Logą z Poznania przebywał półtora roku. Po jego upływie z polecenia władz zmienił miejsce swego pobytu i zamieszkał w drugim powiecie minusińskim we wsi Minusińsku. Gdy stopniały zasoby pieniężne, jakie miał przy sobie, żył z pracy rąk, pracował przy ścinaniu drzew i budowie promów. Wśród tych ciężkich warunków przebywał dwa lata, w końcu pełnił obowiązki nauczyciela domowego w domu urzędnika rosyjskiego. W r. 1868 wskutek reklamacyi rządu austryackiego, przeprowadzonej głównie zabiegami posła Ks. Ruczki, w styczniu 1868 r. opuszcza miejsce swego osiedlenia i powraca wraz z Czaplickim, autorem »Czarnej Księgi*, jego żoną i niejakim Florczakiem do Galicyi, gdzie w Krakowie stanął w dniu 26. sierpnia 1868 r. W powstaniu otrzymał w październiku 1863 r. nominacyę na podporucznika i w tym też charakterze dostał się do niewoli. Po powstaniu osiadł w Tarnopolu i tutaj piastował zczasem kierownictwo Miejskiej Kasy Oszczędności, później Banku powiatowego.

syn ziemianina, przed powstaniem rozjemca pokojowy w powiecie taraszczańskim na Ukrainie, wysłany za udział w organizacji powstańczej na lat 20 do ciężkich robót w Usolu. Jako utalentowany muzyk-amator, posiadał „harmoniflut" uprzyjemniając sobie i kolegom smutne dni wygnańczego żywota. Objął on po Henryku Wohlu stanowisko kasjera wygnańczej kasy i pełnił ten obowiązek z godną najwyższego uznania ścisłością i sumiennością. Będąc na zaludnieniu, dawał lekcje muzyki w Irkucku, jak również we Wiatce, gdy go tam posłano. Po powrocie do kraju ożenił się z panną Klementyną Kosowską, która po trzyletniem pożyciu osierociła męża, pozostawiając mu dwóch synów, z tych starszy Jan dziś już żonaty z hrabianką Komorowską, a młodszy August kończy w Monachjum wydział nauk przyrodniczych. Pan August, ojciec mieszka stale w Warszawie i w licznych swych wycieczkach odwiedza synów tudzież dawnych kolegów wygnania, ciesząc się ogólną sympatją ').

H. Sulima. Ur. 8.1.1845 Troki. Syn Wiktora (dzierżawca folw. Jelszczyzna, Ołona, Markowszczyzna pod Rudziszkami) i Zuzanny Naniewicz. Uczeń gimnazjum wileńskiego. Wstąpił do 4 oddziału powstańczego w Markowszczyznie, w puszczy Rudnickiej nad rzeką Mereczanką i był pod dowództwem por. Jana Skarżyńskiego. Jeszcze w czasie formowania oddział został otoczony i rozbity przez Kozaków w potyczce pod Rudziszkami 21.06. W walce poległ nie tylko dowódca, ale i dwudziestu dwóch powstańców. Jacewiczowi udało się przeżyć atak, z kolegą Janem Wysockim przedostali się do Puszczy Białowieskiej. W pobliżu miejscowości Miedniki Królewskie, zastępca dowódcy 4 oddziału Józef Śniadecki zorganizował nowy oddział powstańczy, który brał udział w walkach pod Ostrołęką 15.07.1863 r. Niestety na skutek zdrady został on później rozbity. Po upadku powstania majątek Jacewiczów został skonfiskowany, jego nowym właścicielem został rosyjski pułkownik Jakubowski, a Ignacy był poszukiwany przez carską policję. Jacewicz przedostał się do Galicji, początkowo zamieszkał we Lwowie, skąd po jakimś czasie przeniósł się do Horyńca, gdzie przyjął posadę oficjalisty. Następnie zamieszkał w Rzeszowie, by ostatecznie w roku 1890 osiąść w Łańcucie, skąd pochodziła jego żona Olimpia Rylska h. Ostoja, córka powstańca listopadowego, którą poślubił w 1883 roku. Wykonywał zawód drogomistrza. Zmarł w Łańcucie w roku 1906.

Karmelita trzewiczkowy, kapłan. Ur. 17 czerwca 1836 r. w miejscowości blisko Warszawy, szkoły ukończył w Warszawie. W wieku 17 lat, w sierpniu 1853 r., wstąpił do klasztoru na Lesznie, studiował u księży misjonarzy u Św. Krzyża, a następnie w Akademii Duchownej. Później był kaznodzieją i profesorem teologii w zakonie w Warszawie na Lesznie. W 1861-1863 kaznodzieja w Gułowskiej Woli, w 1863 r. wikariusz w Baranowie. W podziemnej organizacji narodowej naczelnik miasta; dysponował pieczęcią, wydawał kwity, zbierał pieniądze, wyznaczył trzech chłopów do organizacji miejskiej (odbierał przysięgę od nich), rozstrzygał skargi i spory mieszkańców. Aresztowany 16/28 stycznia 1864 r. wraz z o. Fortunatem Jajko, był z nim pod śledztwem w Radzyniu od 24 lutego/7 marca, później w Siedlcach. Zwolnieni 24 grudnia, zostali przewiezieni do klasztoru bernardynów w Czerniakowie, gdzie wyznaczono im na zamieszkanie klasztor w Oborach; w styczniu 1865 wyjechali do Obór. W październiku tego roku znalazł się ponownie pod śledztwem, tym razem w Cytadeli Warszawskiej. 24 grudnia/5 stycznia 1866 r. namiestnik Królestwa Polskiego konfirmował wyrok: pozbawienie praw i osiedlenie na Syberii. Odprawiony z Warszawy 27 stycznia/8 lutego 1866 r., przybył w sierpniu bezpośrednio do Tunki w okolicach Bajkału (niekiedy w literaturze błędnie, że był na katordze). 8 stycznia 1873 r. odesłany etapem z Irkucka do gub. woło-godzkiej; osiadł w Ustiugu pod nadzorem. Przebywając w Europie, zajmował się organizowaniem pomocy dla duchowieństwa na zesłaniu; na jego ręce przesyłano pieniądze z kraju. Nie jest pewne, czy właściwie nimi gospodarzył; ks. Paweł Knapiński napisał, że marnował wielkie sumy. W1875 uwolniony całkowicie z zesłania; przywrócono mu prawa stanu i przyznano prawo powrotu do kraju, z wyłączeniem zamieszkania na „ziemiach zabranych". Nie powrócił, zachorował i znalazł się w szpitalu w Wołogdzie, gdzie dotarła do niego wiadomość o śmierci matki. Zmarł w Wołogdzie 20 maja/l czerwca 1876 r., Kubicki napisał, że w zupełnym ubóstwie. Właściwe brzmienie nazwiska Jadachowski; w źródłach i literaturze niekiedy także Jadochowski, Jaduchowski lub nawet Jagodziński.

Karmelita trzewiczkowy. Jak doniosła Specjalna Kancelarja nmka Kr. P. 20 lut. (3 mar.) 1868 r. Nr. 2460 4 do zarządzającego spr. d. obc. w., ksiądz A. J., wik. par. Baranów, pow. pułw., gub. lubi. „za udział w powstaniu i podtrzymanie tego ruchu, co się uwydatniło w tem, że a) zbierał od okolicznych mieszkańców pieniądze na rzecz powstania i składającym takowe wydawał kwity, które pisał własną ręką i przykładał do nich „rewolucyjną” pieczątkę, b) będąc naczelnikiem wojennym zrewoltowanego m. Baranowa rozsądzał skargi i niezgody ludności miejscowej, c) na znaczył 3-ch włościan do miejskiej organizacji powstańczej, jednego na feldfebla, a 2 dziesiętnikami i od wszy stkich 3-ch odebrał przysięgę, d) starał się o podwody dla powstańców, e) wychodził z krzyżem i w szatach li turgicznych na powitanie powstańców, którzy wracali po potyczce pod Żyrzynem, pow. pułw., gub. lubi., gdzie zdobyli działa rosyjskie. Władze wojskowe aresztowały księdza A. J. 24 lut. 1864 r. i osadziły w więzieniu w Radzyniu. Za powyższe przestępstwa na zasadzie decyzji nmka Kr. P., zapadłej 27 gr. 1865 r. i napisanej na raporcie Nr. 2221 Audytorjatu Polowego, ksiądz A. J. pozbawiony został wszystkich praw stanu i wysłany na osiedlenie do Syberji. Z akt urzędowych widać, że ksiądz A. J. był trzy krotnie aresztowany. Pierwszy raz 20 lut. 1864 r. razem z o. Fortunatem Jajko, a pod śledztwo dostał się 24 tegoż miesiąca. Z Syberji dla ulżenia mu doli władze rządowe prze niosły księdza A. J. do gub. wołog., gdzie umarł 20 maja 1876 r., jak to stwierdza świadectwo o jego śmierci, któ re nadesłał za Nr. 7 tamtejszy gubernator do kancelarji w. jen. gbra.

( - 1898 Lwów) - weteran Powstania Styczniowego [1] "kapitan wojsk polskich województwa lubelskiego, z powstania r. 1863 zmarł we Lwowie, przeżywszy 61 lat. W ostatnich latach był on asystentem administracji dochodów niestałych m. Lwowa. Pogrzeb zwłok odbył się d. 1 bm. na cmentarzu łyczkowskim przy udziale kolegów i kilku weteranów z r. 1831." [1]

aptekarz, zamieszkały we Lwowie. Urodzony 26 lutego 1834 r. w Krośnie, wyznania rzymskokatolickiego. Przed powstaniem – w organizacji. W powstaniu – naczelnik miasta Sierpca. Nie przedłożył żadnych dokumentów, nie powołał świadków. Dopisek odręczny: „Znany mi osobiście”– podpis niewyraźny. Zobowiązał się do wpłacania wpisowego po 50 centów miesięcznie przez ro oraz składki rocznej w wysokości 1 złotego reńskiego. Oświadczenie podpisał we Lwowie 7 maja 1888 r. Przyjęty na członka czynnego 8 maja 1888r.

obywatel ziemski. Urodzony w 1845 roku we wsi Czernie-Skinice powiatu Koneckiego. Walczył pod rozkazami Padlewskiego, Oksińskiego i w kawalerii u Bończy. Przyjmował udział w bitwach pod: Drążdżewem, Chorzelami, Przedborzem i Skotnikami, gdzie został ranny. Po przeprawieniu się przez Pilicę udało mu się ukryć iw ten sposób uniknąć kary.

obywatel ziemski. Ur. 1839r. w Falkowie z. Radomskiej. W powstaniu walczył pod Biało­brzegami, gdzie został ranny (w partii Czacbowskiego). Więzio­ny w Radomiu i w Cytadeli Warszawskiej do 1864r. Zesłany w odda­lone miejsca Cesarstwa pod srogi nadzór policyjny. Na mają­tek rodzinny nałożono sekwestr. Oprócz Stanisława brali w po­wstaniu udział dwaj jego bracia Bolesław i Kazimierz oraz ojciec Józef, który był naczelnikiem powiatu Opoczyńskiego. Wykaza­ny przez Aren. Akt. Dawn. Wolumin 680 L-a aktów Audyt. Polow.

Garbowski. Bez zatrudnienia. Miejsce stałego zamieszkania podaje Lwów ul. Łyczakowska 18 na 2 piętrze – tymczasowo. Urodził się dnia 13 grudnia 1840r. w Pustopedzi gub. Suwalska. Stanu wolnego, wyznanie rzym-kat. Stosunki rodzinne – żadnych. Przed powstaniem był klerykiem w Klasztorze Ojców Karmelitów w Warszawie na Krakowskim Przedmieściu. W powstaniu był klerykiem. Z polecenia Rządu Narodowego zajmował się rozszerzaniem propagandy wolności wśród naszych Polaków znajdujących się w wojsku moskiewskim namawiając ich do wstępowania w szeregi powstańcze. W nowy rok 1864 został zesłany w Nerczyńskie zawody Zabajkalskiej oblast (powiat) do robót. Odnośnie posiadanych dokumentów, podaje , że tu we Lwowie jest naocznym świadkiem ksiądz Laurenty Drozdys Karmelita (za jedną sprawę). Dalej ksiądz Jubilat Jan Gronkiewicz. W Milatynie – ksiądz Ignacy Klimowicz, w Wielkich Oczach – ksiądz Wincenty Grodzicki proboszcz parafii Kruźlowej za Tarnowe. Dowody jakie posiada, ma wydane przez władzę moskiewską, świadectwo zwrócone praw. 1874r. 9 stycznia i pasport wydany w Permie. Wpisowego zapłaci 1 florent, a składkę roczną 3 zł. Bez podpisu, data 21 stycznia 1897 roku.

ur. w r. 1835 w Kipiaczce z ojca Michała, kawalera legii honorowej i porucznika wojsk Napoleońskich i matki Herberty z Małachowskich. W r. 1857 osiadł na gospodarstwie w pobliżu Odessy, które rozwinął wzorowo w ciągu lat kilku. Gdy wybuchło powstanie styczniowe opuszcza dzierżawę i z kilku tysiącami rubli w kieszeni udaje się na Kiszyniew przez Nowosielicę do Czerniowiec, gdzie spotkał się z Mieczysławem Borkowskim z Mielnicy. Poinformowy o przygotowaniach do powstania i wstępnej akcyi zbrojnej powziął Janicki niezłomne postanowienie współdziałania w akcyi organizacyjnej i w tym też celu udał się do Komitetu Rządu Narodowego, gdzie z powodu tego, iż znał kilka języków i byl w posiadaniu paszportu uzyskał początkowo misyę przewiezienia pieniężnej sumy do Gałaczu, później jednak zmieniono powyższe zarządzenie i polecono mu odbyć podróż informacyjną z Gałaczu do Tulczy i Bukaresztu. Pozyskawszy pewne informacye u Dra Gracowskiego w Gałaczu, zajmującego się tamże pracami organizacyjnemi, udał się do Tulczy, gdzie zgłosił się u Polaka, Cholewińskiego, naczelnika urzędu telegraficznego, pracującego również w organizacyi. Cholewiński udzielił Janickiemu żądanych informacyi, z któremi powrócił do Gałaczu, gdzie uzyskał polecenie udania się do Bukaresztu. W mieście tem pozyskał informacye u Polaka, Dra Gliicka, lekarza nadwornego ks. Kuzy. Informacye te dotyczyły składek na rzecz organizacyi powstańczej, nastroju wobec ruchu powstańczego, kwestyi różnych zaciągów. Z Bukaresztu wyjechał Janicki na Jassy do Lwowa, gdzie należący do organizacyi Michał Mrozowicki zawiadomił go, że postanowioną jest misya do Włoch celem pozyskania dla sprawy powstania poparcia ze strony Garibaldiego, bawiącego podówczas na Kaprerze. W Komitecie misyę tę powierzono Janickiemu z tem, by przybrał sobie bawiącego we Florencyi Zygmunta Sarneckiego, który zbiegiem okoliczności był kuzynem Janickiego. Sprawa misyi dotyczyła formowania oddziału ochotników włoskich. Zaopatrzony w papiery wyjechał Janicki do Włoch, we Florencyi porozumiał się z Sarneckim i obaj ruszyli do Genui, gdzie konferowali z Komitetem, organizującym oddział ochotników włoskich. W oddziale tym, jaki miał wylądować w Odessie, powierzono Janickiemu funkcye komisarza wojennego. Serdecznie przyjęci przez Komitet w Genui udali się następnie obaj do Garibaldiego, by zyskać poparcie jego dla sprawy. Z Magdaleny ruszyli łodzią na wyspę Kaprerę, gdzie podówczas bawił Garibaldi. Zastali go złożonego ciężką chorobą a gdy mówić mu wzbroniono, pisał na kartce na przemowę Sarneckiego. Garibaldi zachęcał do wytrwania i wobec obu polskich kuryerów zachował się bardzo uprzejmie, przyrzekł moralne poparcie powstaniu i obiecał wyjednać zezwolenie na uformowanie oddziału oficerów włoskich dla celów ruchu zbrojnego. Z polecenia ojca towarzyszył obu kuryerom w ich drodze powrotnej na wyspę Magdalenę syn jego Menotti Garibaldi, odnoszący się ze szczerem uznaniem dla powstania styczniowego. Na wyspie tej ofiarował Menotti Garibaldi z polecenia ojca lawetę dużego kalibru na rzecz powstania. Janicki przewiózł ją do Genui, skąd wysłał dar Garibaldiego do Krakowa. Garibaldi przedstawiał delegatom, że powstanie polskie budzi wśród włoskiego społeczeństwa wielką sympatyę, której dowodem miało być formowanie oddziału ochotników włoskich w Genui. Przez Turyn i Wiedeń wrócił Janicki do Krakowa. We Lwowie omal nie wpadł w ręce policyi i uniknął więzienia jedynie z tego powodu, że spisane na cienkiej bibule informacye w ostatniej chwili przed mającem nastąpić aresztowaniem połknął. Janicki po przybyciu do Lwowa udał się do Komitetu, któremu złożył obszerną relacyę ze swej misyi bo Włoch. Niebawem otrzymał Janicki nową misyę bo Obessy, bezwłocznie wyruszył w brogę, otrzymawszy papiery, które miał obbać w ambasabzie angielskiej w Konstantynopolu. Z paszportem wyrobionym bla siebie i furmana wyruszył Janicki w drogę, podczas której umożliwił ucieczkę Józefowi Krajewskiemu, naczelnikowi powiatu konstantynowskiego, któremu groziło aresztowanie — a uczynił to w ten sposób, że mimo ścisłej rewizyi przewiózł Krajewskiego przebranego za furmana swego bo Konstantynopola. W półtora boby przybyli bo tego miasta. W Konstantynopolu zgłosił się Janicki w Komitecie, w którym obok ks. Czartoryskiego zasiadali Tomasz Kwiatkowski, zegarmistrz, — Sokulski i inni. Janicki złożył informacye, podane przez Komitet lwowski i oddał papiery w ambasadzie angielskiej. Wobec możliwości pozyskania ochotników włoskich, zakupiono w Konstantynopolu statek, który miał im umożliwić przejazd. W ambasadzie angielskiej przyjęto Janickiego uprzejmie i zapewniano go o sympatyach bla ruchu zbrojnego polskiego a powziąwszy ob niego informacye o dotychczasowym stanie rzeczy zaznaczono, że odpowiedź będzie przesłaną Komitetowi przez konsulat w Odessie. Janicki udał się następnie Dunajem bo Wiednia a później bo Krakowa. Polki z Konstantynopola ofiarowały na rzecz powstania kwotę 5.000 fr., którą Janicki wręczył Komitetowi krakowskiemu, poczem udał się bo Lwowa. Tu powziął plan wstąpienia bo oddziału i został mianowany komisarzem w oddziale Miniewskiego. W Środopolcach, w żółkiewskim powiecie, przez dwa dni czekał w bomu P. Stecknich na ów oddział, który zbierał się w lasach. Po poświęceniu chorągwi odebrał imieniem Rządu Narodowego przysięgę ob oddziału, który następnie ruszył w kierunku na Radziwiłłów. Po rozbrojeniu oddziału przez wojsko austryackie objechał Janicki bo Środopolec 30 a stamtąd do Lwowa, gdzie przez czas pewien złożony był chorobą. Gdy powrócił do zdrowia czekała nań nowa misya z ekspedycyą polską do Konstantynopola. Tworzyli ją Tadeusz Oksza Orzechowski, Dr Jan Zaleski, T. Zawadyński z Ukrainy, Puchała z Królestwa i kilku innych. Ekspedycya wyruszyła w ośmiu przez Tryest do Konstantynopola, gdzie Orzechowski prowadził ciągłe konferencye z Wielkim Wezyrem, z krajem w ustawicznej też pozostawał korespondencyi. Janickiego wysłano do stacyi kolejowej Kistendże z poleceniem ukrycia broni, jaka miała nadejść statkiem a następnie wysłania jej do Odessy. W miejscowości owej przebywał Janicki przez przeciąg trzech tygodni, nie doczekał się jednak oczekiwanej broni. Tymczasem w kraju szło coraz gorzej. Janicki otrzymawszy urlop przez Odessę powrócił do Lwowa a gdy powrót w okolicę Odessy był już niemożliwy, osiadł na roli w kraju w majątku własnym, w Berezowicy Wielkiej pod Tarnopolem. Współpracował w organizacyi z tytułem komisarza województwa bracławskiego.

Ur. 1834r. Uniejów. Samoistny masarz i rzeźnik bydła grubego, zamieszkały we Lwowie, żonaty, bezdzietny, wyznania rzymsko-katolickiego. W oświadczeniu o przystąpieniu do Towarzystwa Wzajemnej Pomocy Uczestników Powstania Polskiego 1863/64r. podał, iż przed powstaniem był kupcem i właścicielem folwarku w Królestwie, natomiast w powstaniu należał do organizacji w dostawie żywności dla powstańców, przeprowadzania ich i donoszenia o ruchach wojsk moskiewskich. Walczył pod Taczanowskim, Oborskim, Luttickiem, Włodkiem oraz Szumlańskim. Pod Niewierzem został ranny w głowę i prawe ramię. Deklarację podpisał 26.09.1891r.

dzielny partyzant, który z rolnika stał się żołnierzem. Zajął Okuniew w czerwcu i podsunął się aż pod rogatki praskie. Połączywszy się następnie z Zielińskim 18 lipca pobili dwie kolumny rosyjskie od Janowem w powiecie stanisławowskim i pędzili za nimi aż do Mińska. Dowodząc na Mazowszu i Podlasiu okazał znakomite zdolności partyzanta i zasłynął rycerskim swoim postępowaniem z pobitym nieprzyjacielem. Stoczył 42 bitwy. Moskale bali się go okrutnie, a dla jego szczęścia w boju nazwali go Wołszebnikiem – czarownikiem. W końcu stycznia 1864 r. dostawszy się do niewoli na rozkaz Berga powieszony został 14 lutego 1864 r. Został schwytany pod Błoniem przez zdradę. Odstawiony do Cytadeli Warszawskiej, gdzie go zawyrokowano na śmierć i 12 lutego 1864 r. powieszony na stoku Cytadeli, a pod stryczkiem jeszcze całą piersią zawołał Niech żyje Polska. Był rodem z płockiego, synem obszarnika ziemskiego, lat miał trzydzieści kilka, ukończył instytut agronomiczny na Marymoncie, z chwilą wybuchu został naczelnikiem wojennym powiatu stanisławowskiego.

śp. Franciszek Janina-Jaroszewski. Dnia 26. bm. zmarł jedyny w naszem mieście, reprezentant i uczestnik bohaterskiego boju o wolność w powstaniu polskiem 1863 r. śp. Franciszek Janina – Jaroszewski, przeżywszy 93 lata. — Pochodził on, z Małopolski, kampanię powstańczą przebył, w Tomaszowskiem i Sandomierskiem pod wodzą Czachowskiego — a następnie Jeziorańskiego. Brał udział w bitwie pod górą św. Krzyża, gdzie został rannym postrzałem w nogę - dalszą kampanię przebył pod rozkazami generała Bosaka, a w grudniu 1863 po przejściu granicy austryackiej został zaaresztowany i więziono go przez kilka miesięcy. — Ze zmarłym schodzi do grobu czynny członek owych wysiłków bohaterskich naszego narodu, widomy znak tej gorącej miłości ojczyzny, jaka w owym czasie najgorszego ucisku we wszystkich zaborach rozpalała serca naszych ojców, — szli oni w bój z samą wiarę i nadzieją, oddania życia w ofierze ojczyźnie. To też od nas należy się cieniom zmarłego zniżenie czoła i cześć — jaką dzisiaj pamięci jego składamy — wyrażając pozostałej staruszce — wdowie i dzieciom wyrazy współczucia.

Ignacy Jasiński, ur. 7.12.1833 Kalisz, zm. 16.10.1878 Merana, Włochy. Polski malarz, powstaniec styczniowy, zesłaniec. Syn Franciszka (1870 Stopnica) i Marii Strzyżowskiej, brat Antoniego Ludwika (ur. 1832, zm. 1903). Wnuk gen. Jana, bohatera insurekcji kościuszkowskiej, który zginął w 1794 r. w Warszawie Mieszkał w Kaliszu, gdzie zaczął pracować jako rachmistrz w kontroli skarbowej województwa kaliskiego. Ukończył gimnazjum gubernialne w Suwałkach w 1852. W 1854 roku zaczął studiować w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie w klasie Rafała Hadziewicza, a zarazem studiował na Akademii Medyko - Chirurgicznej. Jako student zaangażowany był w ruch niepodległościowy. W 1861 roku pojawił się jego rysunek patriotyczny Polski przedstawionej jako "Obłąkana". W 1863 roku oskarżony o przynależność do partii Mierosławskiego i udział w spisku na życie carskiego namiestnika Berga został skazany na zesłanie w głąb Rosji do Wiatki wraz z Teofilią Błędkowską (Blendkowską). W archiwach Wiatki (obecnie Kirow), znajdują się akta policji carskiej z aresztowania obojga w Warszawie, wyroku w Pskowie i zsyłki do Wiatki w 1864 roku. W Wiatce spotkał się m.in. z poetą Aleksandrem Hercenem, malarzem Elwiro Andriollim, był nauczycielem rysunku Konstanina Ciołkowskiego (syn zesłańca do Witki i Rosjanki), Anny Bilińskiej-Bohdanowiczowej (córka zesłańca do Wiatki) oraz malarzy rosyjskich braci Wiktora i Apolinarego Wasniecow. Dokumentem zsyłki w Polsce pozostał notatnik malarza. Artysta zawarł w nim zapiski, wiersze, ale także recepty na lekarstwa, mydło itp, uzupełnione rysunkami ołówkiem, podmalowywanymi akwarelą. Są to głównie portrety i scenki rodzajowe z życia zesłańców i tubylców Czuwaszy i Czeremisów, oddające szczegóły o charakterze etnograficznym. W Polsce zachował się także wykonany przez Jasińskiego portret żony Gubernatora Wiatki, Sukorowa. Z zesłania wrócił do Warszawy w 1866 roku, gdzie wynajął pracownię w Hotelu Europejskim. Zachowały się narysowane ołówkiem, w tym samym roku, dwa portrety jego narzeczonej Celiny Mejer (ślub 1870). Spotkania artystów i studentów sztuk pięknych, w latach 1867 - 1880 dokumentował rysunkami z których większość znajduje się w kolekcji Muzeum Narodowego w Warszawie i jeden obraz w Muzeum Narodowym w Krakowie. W 1869 roku namalował autoportret ze sztafażem, niosącym wspomnienia zesłania, zatytułowany "Wygnaniec". Portret Arcybiskupa Wiatki znajduje się w Moskwie. Zamiłowanie artysty do wędrówek plenerowych ze szkicownikiem zaowocowało serią rysunków z różnych stron kraju - kielecczyzny, Kurpii, Poronina, Zakopanego, Ojcowa, Ogrodzieńca oraz zagranicy w 1872 - dom wuja Strzyżowskiego w Dreźnie, statek w Trieście, Pompeje, Neapol, Mediolan, Florencja, Rzym. W 1873 roku przez dwa semestry Jasiński studiował w monachijskiej Akademii Sztuk Pięknych w klasie profesora Sandora Wagnera. Prace Jasińskiego wystawiane były i wielokrotnie nagradzane na pokazach Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych corocznie od 1860 roku aż do śmierci. Po powrocie z zesłania, w swoim malarstwie coraz odważniej odchodził od akademizmu, na rzecz portretów psychologicznych malowanych mocnymi pociągnięciami pędzla. Jasiński należał do straconego pokolenia artystów, od których - jak pisał Witkiewicz - zaczął się rzeczywisty, świadomy rozwój sztuki polskiej. Wspaniały i nagradzany portrecista, chwalony za "surowość pędzla", lapidarność i dosadność. Zmarł na gruźlicę 16 października 1878 roku w Meranie i tam też został pochowany.

Drugie imię: Sylwester, w Prusach przybrał nazwisko – Zygmunt Roman Niedźwiecki, praktykant wiertniczy w kopalni nafty pana Stanisława Szczepanowskiego. Zamieszkały w Słobodzie Rungurskiej. Urodzony 31 grudnia 1845r. w folwarku Dębowa, parafii Kaletnik, guberni suwalskiej, kawaler, wyznania rzymskokatolickiego, dzierżawca folwarku Dębowa pod Suwałkami w guberni suwalskiej, powiat Sejny, gmina Sejny. Po powstaniu przez 17 lat był rządcą ekonomicznym „pod berłem pruskim”. Przed powstaniem „byłem przy rodzicach, chodziłem do szkół, z czwartek klasy gimnazjalnej wyszłem do powstania”. W powstaniu walczył jako szeregowiec. „Byłem w oddziale , przy kawalerii, wyłącznie pod zarządem adiutanta Świdrygajły. Było wszystkiego 20 koni. Dzień i noc musielim czuwać, z której strony nadciąga nam zawzięty wróg. W mniejszych potyczkach brałem udział, w lasach Bolbiałyszkowskich, w miasteczku Balbiałyszkach, w miasteczku Ładziejach i w Oliwie na Litwie przy ujściu Niemna, w głównej bitwie, w której został zabity nasz Najukochańszy Dowódca, było nas dwóch kawalerzystów przy boku Wodza do rozwożenia rozkazów wydanych przez niego. Na moim łonie oddał ducha Bogu. Była to straszna a zacięta walka, naszych było zabitych 42, ale moskali legła cała duża massa. Główna ta bitwa była pod Serejami w miesiącu czerwcu w niedzielę 20go lub 22go – z pewnością nie mogę pamiętać. Dokumentów nie posiadam żadnych, jako młody zapaleniec, który pałał nienawiścią przeciw swemu zawziętemu wrogowi, czy mógł myśleć o dokumentach na przyszłość, on był tą myślą zajęty, żeby bić wroga a oswobodzić najukochańszą Ojczyznę. Powołać się mam na kogo, powołuję się na sam przód na pamiętnik, który sam czytałem w Krakowie, gdzie jest zapisany mój rodzony brat Stanisław Jaskółd, syn Hipolita Jaskółd z folwarku Dębowa – był wachmistrzem żandarmerii polskiej, powieszony przez moskali w mieście Suwałkach na końcu listopada 1864. Po rozbiciu partyi ś.p. Suzina przeniosłem się do oddziału Wawra, byłem w kompletnej kawalerii majora Rychlewskiego. Małe potyczki pomijam. Główne, w których brałem udział – pod Gruszkami, na Kozim Rynku, pod Wizną, na Kurpiach, wieś (…) Siedziałem dwa lata w niewoli moskiewskiej (…), oddali mnie do wojska, służyłem 1 ½ roku przy artylerii polowej, stamtąd emigrowałem. Moi koledzy broni, dwóch braci Białkowskich, dwóch braci Birostajnów, dwóch brai Grabowskich z miasta Suwałki, Majewski z Sejn, Blichowski (…)”. Zobowiązał się do wpisowego 1 złotego reńskiego i składki rocznej w wysokości 3 złotych reńskich. Oświadczenie podpisał w Słobodzie Rungurskiej 29 marca 1888 r. Przyjęty na członka czynnego 23 czerwca 1888r.

zesłaniec. W 1866 na podstawie rozporządzenia MSW został wysłany z Petersburga do gub. ołonieckiej. Przybył do Pudoża 20 czerwca 1866. Nie wiemy, czy został zesłany w związku z powstaniem.

Właściciel dworu w miejscowości Kiełczyna. Przez okres powstania było to miejsce gdzie leczono rannych, organizowano pomoc, przerzucano materiały. ''Zmieniwszy parę razy konie, zajechaliśmy do pp. Antoniów Jawornickich w Kiełczynie, z którymi Eminowicz zaprzyjaźnił się poprzednio w czasach swego pobytu w tych stronach. Dom pp. Jawornickich był przykładem do jakiej biedy dochodziły pod koniec powstania zamożne rodziny obywatelskie. Na każdym kroku, z każdego kąta wyglądała tu ruina — tylko nie wiem, czy wszędzie było tyle ofiarności, tyle poświęcenia. Kiełczyna była ostoją rozbitków, szpitalem rannych i chorych, spiżarnią głodnych oddziałów, a cmentarz tamtejszy — miejscem spoczynku poległych lub zmarłych z ran wybitniejszych powstańców, sprowadzonych przez pp. Jawornickich i tu grzebanych. Niezwykle przyjazny w tych czasach stosunek z wsią ułatwiał pp. Jawornickim ich działalność — nie tylko nie obawiali się zdrady, co zresztą już się nie trafiało, lecz mieli wszelką pomoc od chłopów. Sołtysem był podoficer 4-go pułku piechoty b. wojska polskiego, starzec jeszcze czerstwy, który w chwilach krytycznych występował śmiało w charakterze urzędowym, z blachą na piersiach, i odwracał grożące niebezpieczeństwo. W Kiełczynie zastaliśmy prócz kilku innych rekonwalescentów, jednego z dawniejszych podkomendnych Eminowicza, Niemca Lengschmidta, wyleczonego świeżo z ran (...) We trzech ruszyliśmy do najbliższego oddziału Rembajły (...), obozującego u podnóża gór Ś-to-Krzyskich, w lasach Cisowskich. Przy rozstaniu, na pożegnanie otrzymaliśmy od pp. Jawornickich zapewnienie, że w razie niepowodzenia czeka nas w Kiełczynie dla żywych — przytułek, dla poległych cmentarz.''

Ur. 09.04.1848r., Halicz. Dyrektor Powiatowej Kasy Oszczędności, zamieszkały Dolnia, żonaty, 2 dzieci. W oświadczeniu o przystąpieniu do Towarzystwa Wzajemnej Pomocy Uczestników Powstania Polskiego 1863/64r. podał, iż przed powstaniem był uczniem gimnazjum we Lwowie, natomiast w czasie powstania był we lwowskiej organizacji. Zapisany był do oddziału Wysockiego, ale nie był w obozie i nie walczył w żadnej potyczce. Deklarację podpisał 17.05.1894r.

(pseud. Jan Drewnowski). Jaworski Hipolit, jeden z piętnastu tego imienia na wychodźtwie, urodził się w Opocznem, w Sandomierskiem 1812 r. Młodziutki, jeszcze przed wybuchem listopadowego powstania zaciągnął sic do wojska i odbył kampanią 1831 r., po czem z innymi wyszedł za granicę, znalazł sic na wyspie Jersey, gdzie miał pojedynek, wszedł później do legionu w Portugalii jako podporucznik, a gdy się tam wszystko skończyło, stęskniony do swoich, zdał się na łaskę i niełaskę i do kraju powrócił. Uwięziony w Warszawie. przebywszy tam kilkomiesięczne śledztwo, osądzonym został w sołdaty na Kaukaz i drogę tam piechota, etapami odbył. Przybywszy na miejsce w 1835 r.. przeznaczony do pułku Apszerońskiego, mającego stałe kwatery w twierdzy Temirchanszura zwanej, należał do rozmaitych tam wypraw przeciw Czerkiesom, ale długo nie awansował, bo chociaż w ogólności w stosunkach łatwy i do życia obozowego wdrożony, z przełożonymi chętnie zadzierał i tein sobie zazwyczaj szkodził, zaledwo w 1841 r. był podoficerem, kiedy w boju pod Sołtan-Andiwot, gdy oficerów nie stało, objąwszy dowództwo kompanii, taką przytomność umysłu i zimną krew przy szturmie okazał, że go nareszcie na oficera awansowano. Kpledzy co go w ogniu widzieli, mówili, że wśród strzałów w najlepszy wpadał humor i zdawał sic w swoim znajdować żywiole, teraz i awanse szły już raźniej, nie chciał jednak być całc życie żołnierzem, i skoro tylko nadarzyła się możność, wziął dymisją i w 1846 roku jako kapitan do kraju powrócił, objeżdżając z kolei dawnych towarzyszy, już także do domów wróconych. — Obdarzony był z natury tak nadzwyczajna pamięcią, że jadać z Kaukazu z jednym z kolegów, poznawał po drodze i po imieniu nazywał żołnierzy, którzy go przed dziesięciu latami prowadzili pod strażą od etapu do etapu. Towarzysz podróży wprawdzie dowodził nm wtenczas, że to nieszczęście być skazanym na noszenie w swej głowie wszystkiego co się tylko spotyka, ale nie mniej dla tego pamięć ta nieraz mu w życiu była pomocni, i on sam wcale się na to nieszczęście nie skarżył. — Osiadłszy w Warszawie, postrzegł prędko, że nie będzie miał czem zaspokoić swych potrzeb, skorzystał więc z bytności tani cesarza Mikołaja, i ze swym stanem służby poszedł prosto do niego, prosząc o kawałek chleba za długa na .Kaukazie wojaczkę, słuszna i wojskowa postawa Jaworskiego przy łatwem wysłowieniu, podobała się Mikołajowi, kazał mu dać tak zwane wtenczas miejsce bau-adjutanta, to jest dozorcy cesarskich pałaców w stolicy. Służba była łatwą, a zabezpieczała potrzeby, Jaworski jeszcze ożenił się prędko i życie zaczęło mu płynąć pogodnie, spokojnie i nawet wesoło. W 1858 r. w Gazecie warszawskiej drukował pod imieniem Mieczysława Terlicy "Wspomnienia moje o Kaukazie" /Wspomnienia Kaukazu/. Zerwała to wszystko burza 1863 roku. Od 1862 r. należał on do organizacji narodowej, a gdy wybuchło powstanie, i Rudzki, który był naczelnikiem wojennym województwa Kaliskiego, w chwili aresztowania go przez Moskali zastrzelił" się, Rząd narodowy dawnego wojaka kaukazkiego następcą jego mianował, przyznając mu stopień pułkownika. — Udał się Jaworski na miejsce swego przeznaczenia, nic jednak ważnego tym razem nie dokonawszy, przeszedł za granicę, ustępując swych obowiązków Taczanowskiemu. W Paryżu doszły go rozmaite smutki, pozostała w kraju żona protestantka zażądała rozwodu, niedostatek nieraz dokuczał, pierwsze przebolał, drugiemu bronił się przedsiębiorczością i tą łatwością zawierania stosunków jaką posiada zawsze, brał się za rozmaite przedsiębiorstwa, raz zdawało mu się nawet że wynalazł nowy, a niezawodny środek czernienia włosów i na tem nadzieje znacznej fortuny budował. Wśród niepowodzeń wszelkiego rodzaju pogodny umysł zachować umiał, niewyczerpana pamięć dostarczała coraz nowych do opowiadań przedmiotów i zawsze był mile widzianym, zwłaszcza w męzkich towarzystwach, biesiadnikiem i towarzyszem. W 1871 r. przeniósł się do Belgii, gdzie mu lepiej poszło — osiadł w Bruxelli, i tam należał do spółki składu win, W interesach tej spółki parę razy Galicyą nawet odwiedził. Zajechawszy w wycieczkach swoich do Poznania, zachęcony przez J. K. Żupańskiego, przygotował do druku dawne Wspomnienia Kaukazu, które rozszerzone teraz, w trzech częściach 1877 roku wyszły. Umarł nagle, tknięty apopleksyą dnia 2 grudnia 1877 r. w Bruxelli. Pogrzeb odbył przyjaciel jego, ksiądz Hilary Podgórski, wikaryusz kościoła na Schaerbeek.